NL Magazine Economie - Waar zagen we eerder dat technologie ons (werkende) leven blijvend heeft veranderd?
Een antwoord hierop is wellicht te vinden in onze recente geschiedenis waarbij vaak een viertal periodes worden aangehaald:
Productie tijdperk : 60’er en begin 70’er jaren
Distributie tijdperk: 80’er en begin 90’er jaren
Informatie tijdperk: einde 90’er jaren – 2000
Klant tijdperk : 2010 - ……………..……………..
Het productie tijdperk
In deze periode werden introduceerden grote organisaties heel voorzichtig de eerste mainframes; enorme, eerst alleen door IBM geleverde, systemen waarmee vooral administratieve handelingen werden verricht. Die mainframes kostten miljoenen guldens en werden gehuisvest in aparte rekencentra die waren voorzien van verhoogde vloeren zodat waterleidingen voor de noodzakelijke koeling konden zorgen.
Voor het draaiende houden van dergelijke grote systemen waren complete teams van system- operators verantwoordelijk die samen met onderhoudsmonteurs de diverse subsystemen ‘in de lucht’ moesten houden zoals aparte disk- en tapedrives, lijnprinters en randapparatuur zoals ‘domme’ terminals.
Note: De processor in een smartphone anno 2016 van € 350 levert een vergelijkbare prestatie als een mainframe uit de 70’er jaren!
Hoewel in eerste instantie als hype bestempeld, veroorzaakte de introductie van mainframes een schokgolf in grote organisaties als banken, verzekeraars en later ook bij overheidsinstellingen. Het produceren, verwerken en opslaan van grote hoeveelheden documenten zorgde voor een andere administratieve organisatie en personele bezetting. En er werd vooral een nog duidelijker scheiding zichtbaar tussen ‘white-‘ en ‘blue collar-werknemers’.
De rest is geschiedenis; de mainframehype werd na aanvankelijke scepsis een wereldwijde hit, IBM werd hierin marktleider en realiseerde jaren achtereen verbazingwekkende omzet- en winstcijfers.
Het Distributie tijdperk
De introductie van de eerste IBM Personal Computer (1981) leidde het distributie tijdperk in. Het werd ineens mogelijk om persoonlijk met een systeem te werken in plaats van op een centraal (mainframe) systeem. Hoewel al eerder systemen zonder toetsenbord en scherm beschikbaar waren (1975), zette IBM de toon met de introductie van de eerste complete Personal Computer. De gebruikersvriendelijkheid van deze systemen neemt snel toe door de introductie van MS Windows vrijwel direct gevolgd door de introductie van de eerste draagbare PC’s (notebooks) zodat je waar dan ook op elk moment van de dag kunt werken. Deze technologie (hype?) maakt Microsoft en IBM wereldleiders op zowel financieel als technologisch gebied.
Door de koppeling van PC’s in lokale netwerken (LAN’s) ontstaat in elke organisatie een geheel andere manier van (gedistribueerd) werken. Door de inzet van deze technologie ontstaan ingrijpende veranderingen en wijzigen of verdwijnen diverse rollen zoals bijvoorbeeld die van de traditionele secretaresse.
Note: In 2011 werden wereldwijd meer dan 355 miljoen PC’s en Notebooks verkocht.
Het Informatie tijdperk
Door het snel toenemende gebruik van PC’s, neemt de productie van en ook de vraag naar informatie toe. De toegang tot allerlei bronsystemen (productie, voorraad etc.) is een vereiste om sneller en efficiënter te kunnen opereren. Enterprise Resource Planning wordt de nieuwe hype en Business Processen worden geherdefinieerd om de concurrentie sneller af te kunnen zijn.
Groupware software (hype?) maakt samenwerking mogelijk d.m.v. documentdistributie en workflowprocessen waardoor medewerkers van organisaties makkelijk toegang kunnen krijgen tot documenten, kunnen samenwerken aan projecten en relevante informatie kunnen (ver)delen.
Technologie wordt gebruikt om logistieke processen te stroomlijnen. Administratieve organisaties zetten ‘workflow automation’ in en klantinformatiesystemen (CRM) worden gebruikt om de kwaliteit van dienstverlening naar klanten te verbeteren. Gelijktijdig wordt het internet betrouwbaarder en sneller (glasvezel) en gaat de distributie van informatie eenvoudig en snel binnen een paar seconden de hele wereld over.
Hoewel ook in het begin het internet als een hype wordt beschouwd en vooral in de academische wereld populair is, neemt het gebruik van dit netwerk snel toe.
Ook hier geldt, de rest is geschiedenis…
Note: Marktanalisten beweren in 2013 dat meer dan 2.3 miljard smartphones, tablets en PC-Notebooks met het internet zijn verbonden (exclusief IoT devices zoals sensoren etc.).
En dan nu: Het tijdperk van De Klant
De introductie van de Apple IPhone in 2007 leidde tot gemengde reacties. Concurrenten als Microsoft vonden het maar een raar (geen toetsenbord) en duur ding (ca $ 600). De meeste mobiele telefoons beschikten nog over een toetsenbord terwijl Apple koos voor een gesloten systeem; de batterij kon niet worden vervangen en de Apps werden alleen beschikbaar gesteld na goedkeuring door Apple. Dit gesloten karakter werd in eerste instantie afgedaan als een incident.
Deze gecreëerde hype “zou niet lang duren”, zeiden vele ‘experts’.
Note: In 2015 werden wereldwijd meer dan 1.4 miljard smartphones verkocht.
Een paar jaar later (2010) lanceerde Apple de IPad…….
Note: in 2015 werden >322 miljoen tablets verkocht.
Door een ware explosie van het aantal internetgebruikers (zowel mobiel als met vaste lijnen) moeten de internetserviceproviders (telecombedrijven) er alles aan doen om de prestaties op het juiste niveau te houden. De vraag naar bandbreedte groeit zelfs nog snèller door het toenemende gebruik van videodiensten (o.a. Youtube) en de groei van cloudservices (data opslag, applicatie diensten etc.).
Organisaties en bedrijven ontdekken ook de commerciële mogelijkheden van het internet. Banken, de reiswereld, maar vooral ook duizenden webshops willen graag goed toegankelijk zijn voor iedere consument.
Al deze consumenten, of het nou Baby Boomers zijn (50’s – 60’s), Generatie X (80’s) of Millenials
(90’s – 2000), beschikken over technologie waardoor ze 24/7 toegang hebben tot social media, kranten, vergelijkingssites, duizenden webshops en allerlei andere webservices zoals Youtube, Pinterest, Netflix en blogs. Ook overheden bieden steeds vaker hun diensten aan via websites en Apps en zelfs De Belastingdienst ‘kan het niet makkelijker maken’.
En wat nu?
Het is nu bijvoorbeeld wachten op de grootschalige beschikbaarheid van het nieuwe mobiele netwerk gebaseerd op 5G (sinds kort al in Berlijn ingezet voor commerciële doeleinden).
Dat maakt onze afhankelijkheid van mobiele technologie steeds groter. Bovendien wordt hiermee het Internet of Things (IoT - externe gegevens worden op afstand geïmplementeerd en bestuurd door de koppeling van fysieke producten en/of diensten aan het internet) nog makkelijker en sneller toegankelijk gemaakt. Op deze manier krijg je bijvoorbeeld in een winkel allerlei informatie aangereikt over interessante aanbiedingen. Of je bent op een airport en je krijgt via je mobiele device informatie toegestuurd over je vertrektijden, je gatenummer of je vervolgvlucht wanneer je op doorreis bent. Of je dit nu allemaal leuk vindt of niet, het gaat ons gedrag verder beïnvloeden.
French Paulitz/Jos de Jong