Noppen en nostalgie

Het zijn vragen over de toekomst van onze sport, die centraal staan in de presentatie van KNVB-collega’s Gijs de Jong - secretaris-generaal bij de bond - en Sjors Brouwer - hoofd strategie in Zeist. Onlangs hebben zij de UEFA en de FIFA bijgepraat over spelregelwijzingen, die sinds 2017 in Nederland worden getest in het amateurvoetbal en bij de belofte-elftallen van betaald voetbalorganisaties. Veranderingen die het spel sneller, eerlijker en attractiever moeten maken. Doel van de presentatie is het bewerkstelligen van een pilot voor de Keuken Kampioen Divisie in het seizoen 2023/’24. Hierin zullen, als het aan ons ligt, de volgende aanpassingen worden beproefd:

1. Dribbelen bij een vrije trap
   Gemiddeld gaat per wedstrijd bijna 11 procent van de speeltijd verloren aan het nemen van vrije trappen. Door die onderbrekingen wordt de snelheid uit het spel gehaald, maar ook voeding gegeven aan een van de grootste ergernissen bij toeschouwers en spelers: tijdrekken. Dat wordt grotendeels vermeden met de zelfpass, waarmee je meteen mag doordribbelen nadat de bal door de scheids is stilgelegd.

2. Ingooien wordt intrappen
   Is de bal over de zijlijn, dan mag je deze voortaan inschieten of indribbelen. Datzelfde geldt voor de aftrap, een hoekschop of doeltrap. Allemaal handelingen die bij een wedstrijd in de huidige opzet minstens een kwartier speeltijd innemen.

3. Tijdstraf
   Een andere grote ergernis in het voetbal is het gedoe om gele en rode kaarten. Waarbij geel een imagoprobleem heeft, omdat je de eerste kaart nu voor lief neemt, vanwege het ontbreken van een directe consequentie. Met de 5 minuten-straf is dat verleden tijd.

4. Onbeperkt wisselen
   Ook deze maatregel levert meer snelheid en spektakel op, want je mag ongelimiteerd spelers wisselen met zogeheten ‘vliegende wissels’, wat betekent dat het spel niet meer wordt stilgelegd

5. Zuivere speeltijd
   In 2020 bestond een gemiddelde Champions League-wedstrijd uit een krappe 60 minuten zuivere speeltijd. Bij deze nieuwe spelregels worden voetbalwedstrijden ingekort tot twee keer 30 minuten.

Maar toch, als je in het voetbal met dit soort ideeën aankomt en wilt vernieuwen, dan krijg je te maken met twee soorten fans: de voetbalromanticus, die het liefst alles bij het oude laat en wordt geleid door nostalgie en sentiment, en de voetballiefhebber, die openstaat voor veranderingen om het spel aantrekkelijker en eerlijker te maken.

Vooral de voetbalromanticus is herkenbaar in de UEFA en de FIFA, waarvan bekend is, dat ze bij veranderingen de neiging hebben om met de hakken in het zand te gaan. Daarom zal er nog behoorlijk moeten worden gelobbyd, eer deze vernieuwingen in de Keuken Kampioen Divisie kunnen worden getest.

Anders ligt dat voor het voetbal in de B-categorie. Daar is veel meer vrijheid voor verandering. Zo loopt er momenteel een onderzoek naar optimale wedstrijdvormen bij O13 en O14. Onderdeel hiervan is een pilot met de nieuwe spelregels. Komend seizoen gaat die van start bij O13 in de KNVB-districten Noord en West 1. Echter, zonder introductie van de verkorte speeltijd. Voor vrijwilligersorganisaties met beperkte middelen, is dat onbegonnen werk. Wat als de proef slaagt?

Dan volgen landelijke introducties voor O13 en O14, want willen we concurreren met de verlokkingen van het beeldscherm en de vrije individuele sporten, is er meer nodig dan het vasthouden aan traditie en nostalgie.

“Driekusman, driekusman, drei oe ’s umme en kiek miej ’s an”, danst ook bijna niemand meer.