Gebruikerswaardering: 3 / 5
Door Jos de Jong - NLMagazine, Lifestyle & Geszondheid, betaalbare zorg, In Nederland ervaren steeds meer patiënten problemen met de complexe regelgeving rondom medicijnvergoedingen. Terwijl sommige medicijnen volledig door de zorgverzekering worden vergoed, moeten patiënten voor andere – soms cruciale – geneesmiddelen zelf hoge kosten maken.
Dit roept frustratie en onbegrip op: waarom lijkt hun gezondheid afhankelijk van administratieve beslissingen en financiële overwegingen in plaats van medische noodzaak?
Een pijnlijk voorbeeld is een patiënt met een chronische aandoening die wel vergoeding krijgt voor een minder effectief medicijn, terwijl een beter werkend alternatief buiten de dekking valt. Dit komt doordat zorgverzekeraars contracten afsluiten met machtige fabrikanten die vaak de medische scepter zwaaien als het op vergoedingen aankomt. En dus kiezen de verzekeraars vaak voor de voordeligste optie, zonder rekening te houden met individuele verschillen in effectiviteit. Patiënten voelen zich hierdoor niet serieus genomen en worden ze voor een moeilijke keuze gesteld: zelf de beter werkende duurdere medicijnen betalen of overstappen op een minder geschikt medicijn met mogelijk meer bijwerkingen dat wèl wordt vergoed.
Alternatief vs regulier
Andere voorbeelden van wèl vergoede kosten zijn bijvoorbeeld die voor fysiotherapeutische behandelingen (die meestal voor een deel in het basispakket zitten), maar niet die van een chiropractor, orthomoleculair specialist, magnetiseur, masseur of een behandelaar die bijvoorbeeld werkt met NIP (Neuro Impulse Protocol) etc. Hoe vaak hoor je niet dat mensen van mening zijn dat zij meer profijt hebben van de directe aanpak van de ‘alternatieve geneeskunde’ (die niet wordt vergoed), dan van de reguliere geneeskunde (die wèl wordt vergoed).
Dit soort behandelingen vallen óók buiten het basispakket en worden alleen vergoed als men een uitgebreidere en aanmerkelijk duurdere verzekering afsluit. Waarom deze echter niet gewoon standaard in de basisverzekering worden opgenomen, is nog steeds onduidelijk en worden derhalve vaak afgedaan als zweverig. Vroeger viel alternatief onder hekserij en belandde men op de brandstapel. Gelukkig is dat niet meer aan de orde, maar dat er fundamenteel iets fout is, lijkt mij evident.
Onduidelijkheid vergoedingen
Waarom krijgt verder het ene medicijn, waarvan is bewezen dat het werkt, wel een vergoeding en een ander, niet bewezen maar wel werkend maar duurder medicijn niet? Veel mensen vinden dat de keuzes van het Zorginstituut Nederland en de zorgverzekeraars willekeurig en oneerlijk zijn. Dit zorgt ervoor dat patiënten zich in de steek gelaten voelen en onnodig veel stress en onzekerheid ervaren over zowel hun gezondheid als hun financiën.
De gevolgen van dit beleid zijn groot. Mensen stellen behandelingen uit of stoppen helemaal met hun medicatie omdat ze de kosten niet kunnen betalen. Op de lange termijn gaat hun gezondheid achteruit, wat uiteindelijk leidt tot hogere zorgkosten. Proberen om op korte termijn geld te besparen, kan dus later juist extra kosten met zich meebrengen voor het hele zorgsysteem.
Patiëntenverenigingen en artsen slaan de alarmbel; het vergoedingssysteem moet duidelijker en eerlijker worden. Bij het bepalen van vergoedingen moet de medische noodzaak altijd voorop staan en niet alleen worden gekeken naar de kosten. Zolang patiënten het gevoel hebben dat hun gezondheid afhankelijk is van marktwerking, zal het wantrouwen in het zorgsysteem alleen maar groeien.
Het is tijd voor een eerlijker beleid waarbij de patiënt centraal staat. Politici en zorgverzekeraars moeten hun verantwoordelijkheid nemen en zorgen voor een systeem waarin iedereen toegang heeft tot de best mogelijke behandeling, zonder dat geld een rol speelt.
