Door Rian van de Schoot, Directeur Leren, Innoveren en Onderzoeken, Vilans. - NLMagazine Lifestyle & Gezondheid - De Raad voor Volksgezondheid & Samenleving publiceerde op 10 oktober het rapport ‘Is dit wel verantwoord?’ De RVS stelt dat voor betekenisvol rekenschap afleggen in de zorg een verregaande transitie nodig is die veel zal vragen van alle betrokkenen in de zorg en dat het tegengaan van regeldruk hardnekkig is.
Kleine initiatieven zijn niet genoeg, het probleem moet bij de bron aangepakt worden.
Zorgorganisaties voelen de urgentie om anders te gaan werken. Het piept en het kraakt in de zorg. Diensten worden niet gevuld, terwijl personeel veel tijd kwijt is aan onnodige registraties. Vilans onderschrijft daarom de boodschap van de RVS dat er een fundamenteel andere blik op verantwoorden nodig is. Want één ding is helder: Je kunt een probleem niet oplossen met de denkwijze die het heeft veroorzaakt.
Herontwerpen van verantwoorden
Wat betreft die fundamenteel andere blik zijn wij het meest nieuwsgierig naar voorlopers in de langdurige zorg die hun verantwoording al opnieuw durven te ontwerpen. Enkele organisaties nemen de verantwoording al grondig op de schop. Zij starten vanuit gegevens die zorgprofessionals nodig hebben om goede zorg te leveren, en niet gericht op het koste wat het kost voorkomen van risico’s, maar op basis van vertrouwen en vakmanschap.
In het programma Ontregel de langdurige zorg volgt Vilans deze organisaties volgen, onder andere door middel van actieonderzoek, om met hen te leren wat het oplevert, en wat nog in de weg staat. Zo brengen wij vanuit onze kennisrol de langdurige zorg een stap verder richting zinvol verantwoorden.
Zeldzame successen in anders verantwoorden
In een enkel geval blijkt echt anders verantwoorden al mogelijk. Bijvoorbeeld wanneer een systeempartij binnen de huidige kaders mogelijkheden ziet om anders verantwoorden te bestendigen. In praktijk blijkt echter dat er altijd wel iets of iemand is die echt anders verantwoorden vanuit zijn rol niet kan goedkeuren.
Verantwoorden vanuit de zorgprofessional
Wij zijn benieuwd wat er gebeurt als anders verantwoorden niet vanuit het systeem bedacht wordt, maar vanuit de zorgprofessional. Aangevuld met zinvolle indicatoren die op basis van kennis en consensus zijn toegevoegd, niet op basis van de onderbuik. Op die manier kan zorgorganisaties nog steeds om verantwoording worden gevraagd, maar levert het in praktijk geen extra regeldruk op. Zorgprofessionals hebben zo weer tijd voor waar het echt om draait: de cliënt.
