NLMagazine Natuur & Milieu - De Ontsnapping van de Natuur is de titel van het boek dat ecoloog Thomas Oudman en hoogleraar trekvogelecologie Theunis Piersma samen schreven. Prof. Piersma’s leerstoel aan de Rijksuniversiteit Groningen wordt mede betaald door Vogelbescherming. Op deze plek publiceert hij blogs naar aanleiding van het boek.
Weidevogels zijn vogels die het voor hun voedsel, hun veiligheid en hun voortplanting moeten hebben van weiden. Dat klinkt logisch. Niet toevallig hebben we in Nederland aan weilanden geen gebrek: ruim 60 procent van het landoppervlak bestaat uit landbouwgrond en daar weer ruim de helft van is grasland. Een weldaad dus voor weidevogels, zou je zeggen.
Niks is minder waar, zo weten we intussen; kemphanen zijn als broedvogel verdwenen en andere weidevogels staan op het punt ze te volgen, onze nationale vogel, de grutto, voorop. Noem een oorzaak? Onze weilanden zijn verziekt door een tsunami aan mest; dunne koeienstront plat gezegd.
Bodemverbeteraar
Mijn beide pakes (opa’s) waren boer; veehouders. Best een goed bestaan. Met 25 koeien die ’s zomers in uitbundig bloeiende weiden graasden, tussen jubelende vogels en snorrende insecten, waar ze twee keer per dag met de hand werden gemolken, en die ’s winter op stal stonden.
Tweemaal daags kregen ze daar kruidig ruikend hooi van de hooizolder. De hele dag door produceerden ze urine en stront, die in de stal op een simpele maar slimme manier gescheiden werd opgevangen. De urine, rijk aan mineralen, ging in het voorjaar op het gras voor een groei-boost. De stront, vermengd met het stro waarop de koeien stonden, werd twee keer daags afgevoerd naar de mestvaalt, waar bacteriën de zaak vercomposteerden tot ruige (droge) mest. Die werd in het voorjaar over het land uitgestrooid en zorgde voor een geleidelijke en gelijkmatige bemesting. Het was vooral ook een geweldige bodemverbeteraar.
