NLMagazine Maatschappij/Educatie - Opleiding & Wetenschap/Techniek - In de VS, nog steeds de grootste economie ter wereld, is de behoefte aan ‘slimmeriken’ groter dan ooit. Zij zijn nodig om de grote problemen waar we als samenlevingen voor staan te helpen oplossen en veel van deze oplossingen vinden hun oorsprong in het toepassen van hoogwaardige kennis en (nieuwe) technologie.
Helaas moeten we constateren, en dat geldt niet alleen voor de VS, dat het tekort aan deze ‘slimmeriken’ in de meeste Westerse economieën ieder jaar groter wordt. Ter verduidelijking, het betreft hier vooral opleidingen in zogenaamde STEM-domeinen: Science, Technology, Engineering en Mathematica. In gewoon Nederlands; het gaat om studies die we terugzien aan de Technische Universiteiten van Twente, Eindhoven en Delft en studies zoals Informatica, Kunstmatige Intelligentie (AI), Wiskunde, Natuurkunde en Econometrie (Tinbergen Instituut).
Waarom is de behoefte aan kennis in deze disciplines zo gegroeid?
Er zijn meerdere verklaringen voor de groeiende behoefte aan deze kennis maar de razendsnelle ontwikkeling van Kunstmatige Intelligentie, het explosief gegroeide gebruik van computers, Internet en benodigde software zijn enkele van de oorzaken. Bovendien zien we de opkomst van robots en komt er een geheel nieuwe generatie computers op ons af die gebruik maakt van Kwantum Mechanica; een natuurkundige theorie die het gedrag van materie en energie met interacties van kwanta op atomaire en subatomaire schaal beschrijft (tsja, hoezo, technisch??).
Zolang deze technologieën verder evolueren zal de vraag naar medewerkers die over deze kennis en vaardigheden moeten beschikken alleen maar toenemen. Helaas is de vraag naar deze ‘slimmeriken’ vele malen groter dan het aanbod. Ter illustratie; in 2018 was er alleen al in de VS een tekort van meer dan 2 miljoen aan deze STEM-specialisten.
Zijn er dan alleen maar STEM-specialisten nodig?
Uit onderzoek blijkt dat ook andere vaardigheden belangrijk zijn om succesvol te zijn. Denk daarbij aan innovatieve- en creatieve vaardigheden (industrieel ontwerpers), oplossingsgericht denken en handelen en kritisch nadenken. Daarnaast is het handig wanneer je goed in teams kan functioneren en beschikt over leidinggevende capaciteiten.
Welke landen leveren de meeste STEM-specialisten af?
In onderstaande tabel van Het Wereld Economisch Forum zie een overzicht van de aantallen STEM-specialisten die in enkele grotere landen afstuderen.
Dit plaatje laat aan duidelijkheid niets te wensen over; China gaat ruim aan kop en dat is ook logisch met een bevolking van bijna 1,4 miljard mensen. Toch is het aantal STEM-specialisten dat in China afstudeert relatief hoog (t.o.v. de VS), net zoals Rusland waar meer dan 500.000 STEM-specialisten jaarlijks afstuderen.
Hoe wordt aan de groeiende vraag naar STEM-specialisten voldaan?
Inmiddels zijn in de VS zijn allerlei initiatieven gestart om STEM-studies te stimuleren en meer studenten af te leveren. Zo wil de overheid vrouwen stimuleren om STEM-studies te kiezen hoewel dat in de praktijk toch lastig blijkt; kennelijk zijn er nog veel barrières waardoor vrouwen minder snel geneigd zijn voor een technische studie te kiezen. Verder denken onderwijsspecialisten dat het op jongere leeftijd stimuleren van kinderen (op de basisschool) kan bijdragen aan een grotere belangstelling voor technische studies.
En hoe ziet dat er dan uit in Nederland?
Het moge duidelijk zijn dat (hoger) technisch onderwijs noodzakelijk is om als individu in een snel veranderende samenleving goed te kunnen functioneren; een samenleving die in toenemende mate functioneert dankzij en door technologische oplossingen en deze oplossingen meer en meer nodig heeft voor een schone en gezonde toekomst.
In Nederland wordt al jaren geroepen dat we meer in onderwijs moeten investeren. Dat klopt, maar dan wel graag vooral in technische studies. Of we nog steeds behoefte hebben aan meer communicatiewetenschappers, sociologen of psychologen waag ik te betwijfelen. Ik zou mijn (studie) geld en tijd eerder inzetten op een technische opleiding.
Tijd voor de beleidsmakers om dit urgent te maken?
French Paulitz
