NL Magazine Politiek - Met een overvloed aan media-aandacht voor de campagne van de Tweede Kamerverkiezingen op 15 maart, is het een legitieme vraag: Welke rol spelen de media?
Invloed van de media is niet nieuw, maar de wijze waarop het gebeurt, is sterk veranderd. Tijdens de Verzuiling was het overzichtelijk, elke zuil had zijn eigen krant en omroep en gekleurd nieuws was inherent aan dat systeem. Na de Verzuiling veranderden de media langzaam mee, al heeft een aantal kranten en omroepen nog wel een politiek gekleurde achtergrond.
Deze achtergrond wordt, zeker op tv, steeds meer afgezwakt; het pretenderen van onafhankelijkheid is een groot goed geworden. Neutraal verslaggeven zou de boventoon moeten voeren als dit het ijkpunt is. Echter opinieprogramma's scoren goed hetgeen gevolgen heeft voor de neutraliteit.
Bij de opkomst van Fortuyn reageerden de 'ontzuilde' media fel, waardoor het begrip 'Linkse Kerk' gemeengoed werd. Later, onder aanvoering van Powned, kwam een rechts populistisch antwoord op het verslaan van nieuws. Daarbij kwam ook nog de opkomst van de sociale media waardoor opinie een nog dominantere rol kreeg.
Zelfs serieuze opinieprogramma’s die graag neutraal willen zijn of dit pretenderen, maken zich schuldig aan opiniebeïnvloeding.
Tijdens een tafelgesprek naar aanloop van de Tweede Kamerverkiezingen maakte ‘De wereld draait door’ (DWDD) Emile Roemer van de SP af en bejubelde men de volgende dag Diederik Samsom van de PvdA.
Afgelopen dinsdagavond maakten Eva Jinek en Jeroen Pauw zich schuldig aan opiniebeïnvloeding. Jan Roos van VoorNederland (VNL) werd heftig aangevallen over zijn verleden. Natuurlijk is Jan Roos geen lieverdje, ook die avond niet, en zijn optreden bij Powned was vaak zeer bijdehand en soms zelfs onbeschoft. Daarom is vragen naar dat optreden prima journalistiek werk. Alleen werd er niet naar het antwoord geluisterd; dat vulden Jinek en Pauw zelf in. Dan wordt opinie maken wel heel erg duidelijk, zeker toen medegast Alexander Pechtold van D66 ook nog eens aan deze aanval meedeed.
Een ander moment, eerder op dezelfde avond, was bij RTL Late Night toen Frits Wester zijn onbegrip toonde over de aanpak van twee ‘Youtubers’ die lijsttrekkers op informele wijze interviewden en iedere politicus een camera meegaven om een vlog op te nemen. Die lijsttrekkers deden er vrolijk aan mee.
Een laagdrempelige aanpak voor de jongere kijker; voor de ouderen aan tafel, waaronder Frits Wester, werd er met onbegrip gekeken en die FritsWester vervolgens ook uitsprak.
Duidelijk geval van een generatiekloof.
Wat heeft de kiezer aan deze programma's als stemadvies? Eigenlijk helemaal niéts! De programma's willen kijkcijfers en leveren daarom amusement. En politici? Die doen er graag aan mee, mits het niet verkeerd afloopt.
Maurice Harroud
