DOOR DAVE ENSBERG-KLEIJKERS - NLMagazine Maatschappij, jongeren - Kinderen zitten anno 2023 meer dan ooit achter een telefoon, tablet of televisiescherm. Kinderen spelen minder, of zelfs nooit, buiten. Hoogste tijd dat zowel ouders als overheden ingrijpen.
En stevig ook. Desnoods met een wettelijke plicht voor gemeenten om voldoende plek en mogelijkheden te creëren om veilig buiten te spelen. Met juridische procedures en luidruchtige protestacties om ze eraan te houden.
Gemiddeld besteden jonge kinderen tot en met 6 jaar 100 minuten per dag aan digitale media, zo blijkt uit recent onderzoek van het Netwerk Mediawijsheid. Hoe ouder deze kinderen worden, hoe meer ze stilzitten. Met andere woorden: er ontstaat een generatie binnenzitters die verslaafd is aan schermtijd. Zo’n 300.000 kinderen spelen nooit buiten, blijkt uit onderzoek in opdracht van Jantje Beton. Dat kwam ook uit eerder onderzoek van de organisatie naar voren. Ouders vinden de verkeersveiligheid en de sociale veiligheid in de buurt of wijk vaak een probleem.
Buitenspeelcoaches
Maar wat ouders en daarmee hun kinderen ook helpt, is als buitenspelen simpelweg een leuker, avontuurlijker en spannender avontuur wordt dan gamen. Dat kan door te investeren in meer prachtige speelplekken en speeltuinen. En dat niet alleen.
Ook zouden er idealiter buiten schooltijd aanstekelijk enthousiaste ‘buitenspeelcoaches’ in elke buurt rondlopen die groepjes kinderen verzamelen om buiten te spelen en hen daarin actief begeleiden. Dat neemt meteen de zorg van ouders voor een gebrek aan veiligheid weg.
Brandbrief
Wie moet deze investering in speelplekken en buitenspeelcoaches voor zijn rekening nemen? Meest wenselijk is dat de ‘hoeder van het algemeen maatschappelijk belang’: de lokale overheid. Eind mei ontvingen alle 342 burgemeesters van Jantje Beton een brandbrief hierover.
‘Wij vragen u met klem om, samen met uw buitenspeelwethouder, het gesprek aan te gaan met dé ervaringsdeskundigen op het gebied van spelen: de kinderen. Geef hen een stem en luister naar hun tips en uitdagingen voor buitenspelen in uw gemeente. En veranker het belang van buitenspelen in uw beleid. Want elk kind moet buitenspelen, elke dag.’
Stevig aanspreken
De nodige burgemeesters geven gehoor aan deze oproep. Van Gouda tot Nijmegen. Van Den Helder tot Venlo. Maar we zien echter ook gemeenten voor wie de zorgen over de generatie ‘binnenzitters’ niet bepaald de prioriteit krijgt die het verdient. Naar deze gemeenten doen we nader onderzoek en in het najaar zullen we hen, samen met kinderen, stevig aanspreken op hun verantwoordelijkheid.
Steenoud beleid
Dit zijn gemeenten met steenoud speel(ruimte)beleid, als ze überhaupt al beleid hebben. Gemeenten die nauwelijks geld stoppen in speelplekken of speelcoaches en die geen tijd willen of kunnen maken om structureel met kinderen in gesprek te gaan over hun zorgen. Overigens hebben gemeenten geen wettelijke verplichting om dit alles te doen; hoogstens een morele verantwoordelijkheid.
Wet op buitenspelen
Maar als gemeenten een ‘Wet op buitenspelen’ nodig hebben om het tij te keren, dan gaan we er samen met de Tweede Kamer voor zorgen dat die er komt. En vervolgens zullen we, in het belang van alle kinderen, tot het uiterste gaan om gemeenten aan deze wet te houden. Tot stevige juridische procedures en luidruchtige protestacties toe. Want niets is belangrijker dan een gelukkige en gezonde jeugd van en voor kinderen.
Dave Ensberg-Kleijkers is directeur-bestuurder van Jantje Beton.
Bron: GemeenteNu
