NLMagazine Politiek & Maatschappij - Eindelijk, er is een akkoord. Alle Europese regels die directe werking hebben – EU-regels die zonder tussenkomst van nationale wetgeving voor iedereen gelden – zijn niet meer geldig in het Verenigd Koninkrijk (VK). De Britse regering moet nu vele duizenden regels opstellen om allerlei zaken zelf te regelen en handelsakkoorden gaan sluiten met de rest van de wereld.
Maar het frappante is: de akkoorden die het nu moet sluiten omvatten gewoon exact de EU-regels waar het VK zo op tegen is geweest. Ze kopiëren simpelweg al die EU-regels en sluiten zo een akkoord met een land. Wel lastig: de handel met het VK kost straks miljarden aan administratieve rompslomp, handelsbelemmeringen en import- en exporttarieven.
Afspraken
Wat is er nu precies afgesproken? Er komen grenscontroles tussen de EU en het VK, met name in Frankrijk; meer dan de helft van de VK-handel met de EU gaat via Calais en dat geeft de Fransen een enorme vinger in de pap op het gebied van controles (lees: desnoods het pesten van het VK). Maar dat gaat de Duitsers weer te ver; het betreft namelijk ook een groot deel van hùn handel.
Maar politiek gezien is de impact nog veel groter. De grote drie zijn weer de grote twee (Duitsland en Frankrijk) en het noordelijke blok wordt verzwakt. Op het wereldtoneel boet de EU aan gewicht in. Een lastig lid vertrekt, maar dit kan ook tot een nieuw soort vooruitgang voor de EU leiden.
Intussen staat ook de Britse eenheid op het spel, nu Noord-Ierland, het lokale vredesproces ter wille, de facto uitverkocht is aan de EU en het separatisme in het Eurofiele Schotland weer volop opleeft.
Vijf punten
- Staatssteunregels: hier ging het VK uiteindelijk toch overstag. Londen blijft zich, als het exporteert naar de EU, houden aan de bestaande EU-standaarden over milieu, klimaat en arbeidsrechten.
- Geschillenbeslechting: Voor Johnson was het Europees Hof van Justitie als geschillen-beslechter uit den boze. Er komt nu een nieuw, 'Gemeenschappelijke Partnerschapsraad', die toeziet op het grootste deel van het akkoord, zoals staatssteunafspraken en de visquota. Helaas niet het normale Hof in Luxemburg.
- Personenverkeer: het is vanaf 1 januari gedaan met het vrije verkeer van personen vanuit de EU. Ook vakantiegangers krijgen meer rompslomp aan de grens.
- Diensten: dat gaat over de financiële sector, heel erg belangrijk voor Londen. De Londense City wordt deels afhankelijk van de wil van de regels van Brussel: Britse financiële dienstverleners mogen pas zaken doen in de EU als ze zich gedragen volgens de EU-regels. Dus verplaatsen Britse banken hun kantoren naar Ierland en met name Duitsland. Langzaam verplaatst het hele financiële circus zich van Londen naar Frankfurt. Het gaat om een handels-overdracht van in totaal meer dan € 1.000 miljard. Het grote geld zal niet naar Amsterdam of Parijs gaan (beide € 7 miljard), maar naar Frankfurt (€ 690 miljard). Voor Dublin is de schatting € 296 miljard.
- Vis: Europese vissers blijven toegang houden tot de Britse wateren, maar mogen wel minder vissen.
Hans Wolf
