NL Magazine Politiek & Maatschappij – Met alle persconferenties van de afgelopen weken rondom de Coronacrisis wijst de wekelijkse opiniepeiling van Maurice de Hond uit, dat de populariteit van de VVD sterk is toegenomen. De oorzaak lijkt vooral te liggen in het feit dat onze premier en leider van de VVD Mark Rutte, ons kennelijk op een goede wijze door deze crisis heen loodst.
Inmiddels is de crisis een nieuwe fase ingegaan en ligt de nadruk vooral op de economische gevolgen; hoe gaan we de komende maanden de economie weer opstarten?
Onze mening over een politieke partij wordt dagelijks door kranten, tv-programma’s en tientallen websites beïnvloed, niet alleen tijdens deze crisis maar ook wanneer er bijvoorbeeld verkiezingen in aantocht zijn. De informatie die we opnemen en verwerken, de kennis die we vergaren en het vermogen om met die informatie bepaalde problemen op te lossen, behoren tot onze cognitieve vaardigheden. Ook waarnemen, het opbouwen van kennis of een overtuiging behoren daartoe.
Onze meningen – Hoe beïnvloedbaar zijn we?
Hoewel we allemaal vinden dat we een objectieve mening kunnen vormen, blijkt uit onderzoek dat we toch vooral vaak vastzitten in onze eigen vooroordelen en daar bevestiging voor zoeken. Bij een van deze onderzoeken kregen deelnemers met een reeds bestaande overtuiging, overtuigend bewijs aangereikt dat hun overtuiging gebaseerd was op onzin. Desondanks was slechts 20% van hen bereid hun standpunt te wijzigen. Sterker, de deelnemers die hun oorspronkelijke standpunt behielden, bleven overtuigd van hun gelijk.
Ander onderzoek toont aan dat we vooroordelen kunnen ontwikkelen wanneer de media een bepaald onderwerp veelvuldig behandelen. Bovendien blijkt uit hetzelfde onderzoek dat de media verschillende invalshoeken opzoeken over identieke onderwerpen. Daardoor ontstaan verschillende versies van hetzelfde verhaal en kunnen we op het verkeerde been worden gezet zonder dat we dat direct in de gaten hebben. Onze cognitieve vaardigheden zijn dan dringend nodig…
Soms ook worden er slechts flarden van een persconferentie of interview getoond waardoor vaak de relevante context waarin bepaalde opmerkingen worden gemaakt, verdwijnt. Dat leidt weer tot misverstanden en soms ook tot polarisatie waardoor een dialoog lastiger wordt.
Hoe verkrijg je toch een objectief beeld zonder vooroordelen?
Tsja, waar begin je, er zijn immers talloze informatiebronnen. Bijvoorbeeld een bron met een open maar kritische houding ten opzichte van jouw informatiebronnen, ook wanneer die een mening hebben die overeenkomt met die van jou. En wees vooral alert op de context waarin berichtgeving wordt geplaatst.
Onze cognitieve vaardigheden stellen ons in staat een mening te vormen zonder vooroordelen. Dat vereist dan wel dat we verder kijken dan alleen de sociale media. Gelukkig leven wij in een wereld van vrije pers en meningsuiting; dat is in heel veel andere landen wel anders.
French Paulitz
Afbeelding van Gerd Altmann via Pixabay
