(Door Jos de Jong) - NLMagazines Wetenschap & Techniek – Het wordt druk in de omgeving van Mars. De planeet met de rode gloed op ca 62 miljoen kilometer afstand van de aarde die we af en toe zo goed aan de sterrenhemel kunnen zien staan, is een superfenomeen waar de wetenschap alles van wil weten.
De beste manier om objectieve informatie te verzamelen is natuurlijk om daar ‘even naartoe te reizen’. Dat is niet aan iedereen voorbestemd, zeker gezien de lange reistijd van toch al gauw zo’n half jaar. Velen van ons willen best graag astronaut worden, maar een half jaar in een ruimtecapsule kan toch best wel een aardige opgave zijn. En dan hebben we het nog alleen maar over de heenreis en weten niet eens of een terugreis wel mogelijk is. Tja, heb je een fantastische astronautenopleiding gehad en zit je vast op Mars. Dan toch liever maar buschauffeur…
Zo’n half jaar geleden stuurden om die reden de grootmachten der aarde China, USA en de Verenigde Arabische Emiraten (VAE), hun ruimtestations richting deze opvallende planeet. Voor China en de VAE is de Marsmisie hun eerste ontdekkingsreis; De Nasa doet het met hun Marslanders al voor de 15ekeer.
Ruimtestudie
De drie missies laten zien dat de verkenning en ontdekking van het heelal c.q. van de ruimte een steeds belangrijkere internationalere aangelegenheid wordt. Niet alleen de VS en Rusland kunnen Mars bereiken, maar nu dus ook EU, China, Japan, India en zeker niet te vergeten de Verenigde Arabische Emiraten. Een reis plannen naar Mars en deze ook nog uitvoeren is bepaald geen luizenbaantje. Daar komt ongelooflijk veel bij kijken. Nu dus drie van die ruimtevoertuigen tegelijkertijd bij of op Mars zonder ook maar enige garantie dat ze alle drie succesvol zullen verlopen. Dan moet je als wetenschapper toch echt van gedegen en goede universitaire huize komen.
VAE’s Hope
De Verenigde Arabische Emiraten lanceerden vorig jaar vanuit Japan de ruimtesonde Al-Amal, de Arabische betekenis voor ‘Hoop’. Het ruimteschip zal niet op Mars landen, maar gaat Mars vanuit de ruimte op een ‘kleine’ hoogte van zo’n 20.000 kilometer bekijken. Men wil zo veel mogelijk te weten komen voor toekomstige missies naar Mars. ''Het geld klotst tegen de plinten in de Verenigde Arabische Emiraten en dat gebruiken ze nu voor technologische ontwikkelingen, waaronder onder andere trainingscentra voor de ruimtevaart. De missie is bovendieneen prestigeproject ivm de 50e verjaardag van de Emiraten”, aldus planeetwetenschapper Inge Loes ten Kate van de Universiteit Utrecht.
China’s Rover
Het Chinese ruimtevaartuig gaat wel een Marslanding maken. Aan boord beschikt men over een zeswielige rover, die maar liefst zo’n 3 maanden onderzoek zal verrichten in een van de grootste kraters van Mars, de Utopia Planitia waarin op 3 september 1976 de Marssonde Viking 2 landde. China wil ook veel informatie delen over de bevindingen en over alles wat men aantreft. Interessant is dan ook om extra informatie te lezen in hun paper China’s first mission to Mars Gedurende de drie maanden op Mars, belooft China de hele planeet uitgebreid te onderzoeken en materiaal te vergaren.
NASA’s Rover
Het ligt in de lijn der verwachting dat NASA's Perseverance Rover zo rond 18 februari aankomt bij Mars. Het is de bedoeling dat NASA’s Rover diverse samples gaat verzamelen van grote delen van de rode planeet. Aan de hand van de vervolgens naar de aarde teruggestuurde samples, hopen wetenschappers te kunnen beoordelen of men sporen kan aantreffen van leven of van vroeger leven op Mars.
Drukte
Het wordt dus best een beetje druk daar met drie van de ruimtereizen die vrijwel tegelijkertijd de ijle dampkring van de rode planeet binnendringen. Of ze veel last van elkaar zullen hebben, valt te betwijfelen, maar je weet maar nooit…
Weetjes over Mars
- Wist je dat Mars is vernoemd naar de Romeinse ‘God van de oorlog’?
- Weet je wat de namen betekenen van de twee manen Phobos en Deimos die continue om Mars cirkelen? Phobos staat voor Angst en Deimos voor paniek. Laten we hopen dat de drie ruimtevoertuigen niet aan angst of paniek onderhevig raken;
- Weet je waarom Mars de Rode planeet wordt genoemd?
Het steengehalte van Mars bevat veel ijzer dat erop lijkt verroest te zijn. Verroest ijzer ziet er roodbruin uit, vandaar ‘De Rode Planeet’; - Wist je dat Mars ook ijskappen heeft en net als de aarde een Noordpool en een Zuidpool heeft;
- Mars doet er ongeveer 687 dagen over om een baan rond de zon af te leggen?
Jos de Jong