Jos de Jong - NLMagazine Wetenschap, sterrenkunde – Het gebeurt maar eens in de zoveel honderd jaar dat planeten als Jupiter en Saturnus in een rechte lijn staan met de aarde. Op maandag 21 december, de dag dat officieel de winter begint, is het eindelijk weer eens zo ver.
Vanaf ca 17.30 tot 18.30 uur heeft men de beste mogelijkheid om de gasreuzen Jupiter (de planeet met strepen) en Saturnus (bekend van zijn ringen) elkaar zo dicht genaderd dat zij, zelfs met de vier om Jupiter ronddraaiende maantjes, met het blote oog te zien zijn.
Ster van Bethlehem
Uiteraard moet je ook goede ogen hebben. Om het verschijnsel nog beter te kunnen waarnemen, is een goede verrekijker, sterrenkijker en/of telescoop een prima optie. Je zult nog beter kunnen zien hoe deze gigantische planeten als het ware een grote dubbele Kerstster vormen die doet denken aan de ‘ Ster van Bethlehem’ zoals we die kennen uit de vele kerstverhalen. De omstandigheden om dit fenomeen waar te nemen, zijn bijzonder goed. Ga er voor zitten en neem je tijd, want het wordt een buitengewoon uniek verschijnsel dat de mensheid maar zelden meemaakt en die je dus eigenlijk niet aan je voorbij mag laten gaan.
Sterren en planeten zijn altijd magisch en bijna onbegrijpelijke hemelverschijnselen. Ze draaien rond in het heelal, roepen vele vragen op over ons bestaan en veroorzaken soms taferelen die wij als mensen niet of nauwelijks denken te kunnen verklaren. Zo draaien planeten rond in banen om de zon. De aarde doet daar een jaar over. Jupiter (een van de grotere planeten in ons sterrenstelsel met een afstand naar de aarde van ongeveer 585 miljoen kilometer) doet dat in ongeveer 12 jaar en Saturnus (ca 1.2 miljard kilometer verwijderd van de aarde ofwel ongeveer 8 maal de afstand van de aarde naar de zon) heeft daar maar liefst zo’n 30 jaar voor nodig.
Extreem zeldzame Jupiter-Saturnusconjunctie
Het is dan ook buitengewoon zeldzaam dat Jupiter en Saturnus ten opzichte van de aarde zo exact in één lijn komen te liggen; en dat ook nog eens op zo’n legendarische dag als 21 december. In astronomische termen noemt men dit een conjunctie, ofwel een zodanige stand van twee hemellichamen dat ze ten opzichte van de aarde in elkaars verlengde liggen. Een conjunctie van Jupiter en Saturnus is een unieke gebeurtenis die zeer sporadisch voorkomt. De laatste keer dat dit verschijnsel zich voordeed was op 16 juli 1623 en de keer dáárvoor dateert uit maart van het jaar 1226. En nu dus op 21 december, tevens de verandering van een jaargetij voor het eerstmet het blote oog te zien sinds 800 jaar.
Voorspellingen
Iedereen weet dat planeten volgens bepaalde patronen ronddwalen. In het verleden werden astrologen en astronomen geraadpleegd om aan te geven welke beslissingen er moesten worden genomen bij bepaalde standen. Ook dit keer worden er voorspellingen gedaan met betrekking tot onder andere sociaal, maatschappelijk, financieel economische vernieuwingen.
Na de Jupiter-Saturnusconjunctie is er volgens velen sprake van een collectief planetair bevrijdingsproces dat het bewustzijn verenigt. Dit gaat gepaard met nieuwe energieën en grote aardse veranderingen; men verwacht een grootse kettingreactie in het wereldse energieveld die onze mensheid ten positieve zal veranderen.
Beste kijktijden
Werp de komende dagen regelmatig een blik naar boven. “Je kunt het beste ’s avonds tussen 17.30 en 18.30 naar de zuidwestelijke hemel kijken,” adviseert Marc van der Sluys van hemel.waarnemen.com. Kort vóór die tijd is het nog licht en rond 19.00 uur gaan de planeten al weer onder. Zij staan laag boven de horizon en dus is het het beste om een plek te kiezen met een vrije blik naar het zuidwesten. Op 21 december wordt het hoogtepunt bereikt om 18.22 uur. De omstandigheden om deze Jupiter-Saturnusconjunctie goed waar te nemen, zijn goed.
Vergeet dus niet regelmatig te kijken. Als je er de mogelijkheid voor hebt, luister naar ‘Let the sunshine’ van Hair voor de extra stemming. Ben je vergeten te kijken en wil je het toch een keer meemaken? De volgende herhaling is over zo’n 400 jaar!
Jos de Jong
