NL Magazine Duurzaamheid - Het klimaat verandert. Steeds vaker krijgen we te maken met weersextremen zoals late nachtvorsten, langere droogteperiodes, uitzonderlijke hittegolven, hevige stormen of excessieve regenbuien. Veel eigenaren en beheerders van kastelen & buitenplaatsen maken zich grote zorgen over de gevolgen van de klimaatomstandigheden voor hun monumentale tuinen en parken. Stichting Kastelen, historische Buitenplaatsen & Landgoederen (sKBL) – waarin ruim 180 kastelen & historische buitenplaatsen vertegenwoordigd zijn – verrichtte een landelijk onderzoek naar de effecten van de klimaatveranderingen op deze erfgoederen. De belangrijkste uitkomsten zijn:
Schade aan bomen en boomlanen
Van alle respondenten geeft 78% aan, dat men op kastelen & historische buitenplaatsen op langere termijn blijvende schade ondervindt als gevolg van de langdurige droogte in 2018. Naast de aanzienlijke sterfte van jonge aanplant en rododendrons, noemt men vooral het afnemen van de vitaliteit van bomen, hun verdroging of het afsterven van bomen (eiken & beuken). Ook geven respondenten aan, dat boomlanen onder de droogte te leiden hebben. 58% geeft aan, dat men verwacht, dat de schade blijvend is. Oveoklijrigens geeft 19% van de respondenten aan, dat ook gebouwen te leiden hebben onder de klimaatveranderingen. Verzilting wordt niet als een acuut probleem gezien.
Watertekort
Groot watertekort is bij vele eigenaren (60%) de belangrijkste oorzaak van schade. Dit tekort is goed afleesbaar aan te laag grondwaterpeil, (half) lege grachten, beken of vijvers en niet meer werkende sprengen. Om de schade te beperken trachten eigenaren maatregelen te nemen die zowel fysieke (al dan niet met hulp van vrijwilligers) als financiële (de aanschaf van pompsystemen en sproei-installaties) en grote tijdsinspanningen vergen. Het betreft o.a. het oppompen van (grond)water, extra bewateren/beregenen, de aanleg van wadi’s, cisternen, etc. Het gezamenlijk optrekken voor het bedenken van (preventieve) maatregelen, acht men belangrijk. Waterschappen vormen hierbij een gesprekspartner maar niet altijd lopen de belangen synchroon met de landbouwnoden.
Klimaatbestendige aanpak
Van de respondenten maakt 70% zich grote zorgen over de toekomst van hun (moes-) tuin, park en/of bos. Algemeen is er behoefte aan meer kennis over klimaatbestendige alternatieven die passend zijn in de monumentale omgeving van kasteel & buitenplaats. Kennis over goede monitoring, droogteresistente beplantings- en bomensoorten, bewateringssystemen, maar ook beheersing en bestrijding van exoten. sKBL neemt deze kennisvragen zeer ter harte en zet dit onderwerp op haar uitvoeringsagenda.
Informatie sKBL
sKBL richt zich op het meer zichtbaar maken van het monumentale erfgoed dat samenhangt met kastelen, historische buitenplaatsen & landgoederen. Bovendien is zij een landelijk podium voor allen die bij de instandhouding van dit erfgoed betrokken zijn. De organisatie telt momenteel ruim 200 donateurs waaronder 180 kastelen en historische buitenplaatsen. Meerdere provincies en fondsen ondersteunen het werk van sKBL. Wilt u meer weten over sKBL raadpleeg dan www.skbl.nl.
