Carlijn Kingma in samenwerking met Thomas Bollen en Martijn Jeroen van der Linden - 15 april – 10 september 2023 - NLMagazine Economie & Duurzaamheid - Hoe zit ons geldstelsel in elkaar? Wie hebben er invloed op? Werkt ons financieel systeem wel voor iedereen? Kan het ook anders, en hoe dan?
Deze vragen staan centraal in het nieuwste project van kunstenaar en cartograaf Carlijn Kingma in samenwerking met financieel economen Martijn Jeroen van der Linden en Thomas Bollen.
Vanaf 15 april 2023 staat in de Projectenzaal van Kunstmuseum Den Haag de toekomst van het geld centraal. Kingma weet in haar zeer gedetailleerde tekeningen op meesterlijke wijze - kritisch, maar ook met humor - in kaart te brengen hoe geldstromen lopen, en hoe ze zouden kúnnen lopen. Als bezoeker dwaal je door verschillende landschappen die de complexe financiële wereld ontrafelen en word je aan het denken gezet over de toekomst.
De inrichting van het geldstelsel heeft grote invloed op onze economie, de verdeling van rijkdom en de manier waarop we met elkaar samenleven. En toch zijn er maar weinig mensen die werkelijk begrijpen hoe het geldstelsel werkt.
Met haar tekening Het waterwerk van ons geld slaagt Kingma erin dit systeem voor een breed publiek toegankelijk te maken. Met behulp van de metafoor ‘geld als water’ brengt ze de wereld van het grote geld tot leven. Ze loodst de kijker door een landschap van onzichtbare geldstromen en verborgen krachten: een ontdekkingsreis naar de rol van geld in onze samenleving.
Je ziet hoe grote delen van de samenleving droog staan, terwijl het geld bij een kleine groep mensen tegen de plinten klotst. De ongelijkheid wordt steeds groter. Bovendien wordt het geldstelsel permanent gestut met publiek geld. Zonder miljarden aan overheidssteun was het systeem allang als een kaartenhuis ingestort. De houdbaarheid van het huidige stelsel lijkt zijn einde te hebben bereikt…
Centrale banken in de hele wereld werken momenteel aan nieuwe vormen van digitaal geld. Ontwerpkeuzes die binnenkort worden gemaakt, hebben grote gevolgen voor de samenleving. Wat staat ons te wachten? Hoe kunnen we ons geldstelsel rechtvaardiger inrichten? Kingma schetst verschillende toekomstscenario’s om museumbezoekers én de financiële wereld aan het denken te zetten. In drie scenario's verkennen de auteurs oplossingen voor problemen als groeiende ongelijkheid, machtsconcentratie en de onhoudbare schuldenberg.
Over Carlijn Kingma, Thomas Bollen en Martijn Jeroen van der Linden
Kunstenaar Carlijn Kingma (1991) is cartograaf van de maatschappij. Haar kaarten zijn opgebouwd uit architectonische elementen en structuren, waarin ze de systemen van onze samenleving analyseert en nieuwe vergezichten schetst voor de toekomst. Voor dit project werkt ze samen met Martijn Jeroen van der Linden en Thomas Bollen. Van der Linden is lector New Finance aan de Haagse Hogeschool en promoveerde in 2022 op ‘ontwerpcriteria voor een beter geldstelsel’. Bollen is onderzoeksjournalist bij Follow the Money.
Op de website van Follow the Money ontvouwt zich onder de noemer ‘De ontrafeling van ons geldstelsel’ een uitgebreid dossier. Op 20 mei is de internationale lancering van het project op de Biënnale in Venetië.
Activiteiten, conferentie en publicatie
De tentoonstelling in Kunstmuseum Den Haag zet bezoekers aan tot nadenken, maar vormt ook aanleiding voor diverse activiteiten die gericht zijn op de financiële wereld en op studenten. Er vinden gedurende de tentoonstellingsperiode lezingen, debatten en een conferentieweek plaats. Nadere informatie hierover wordt bekendgemaakt op kunstmuseum.nl.
De tentoonstelling is een vervolg op een tentoonstelling die eerder dit jaar in Rijksmuseum Twenthe was te zien. In Twenthe is ingezoomd op het verleden, terwijl in het Kunstmuseum verschillende toekomstscenario’s centraal staan waar Kingma op dit moment nog aan werkt.