NLMagazine Economie & Maatschappij – ZZP’ers, ondernemers en soms ook werknemers in vaste dienst hebben te maken met het wegvallen van werk en doen een beroep op overheidsregelingen waardoor hun inkomen, al dan niet tijdelijk, wordt aangevuld. De schattingen lopen uiteen maar sinds het uitbreken van de COVID-19 pandemie is het inkomen wereldwijd met meer dan $ 3.500 miljard weggezakt.
Ook in Nederland gaat het om miljarden overheidssteun en de grote vraag is: Wie gaat straks deze rekening betalen?
In de meeste Westerse landen hebben overheden ruimhartig de portemonnee getrokken, maar er zijn legio voorbeelden te noemen van landen waar de overheid simpelweg geen geld heeft of niet in aanmerking komt voor leningen. Volgens de International Labour Organization (ILO) hebben deze landen tevens het probleem, dat zij bovenmatig getroffen worden en vaak meer dan 15% van hun BBP (Bruto Binnenlands Product) verliezen.
Waar zit de meeste pijn?
Vooral ontwikkelingslanden beschikken niet over reserves en kunnen hun bevolking dus niet voorzien van tijdelijke ondersteuning. Volgens diezelfde ILO is er zelfs een kleine $ 1.000 miljard US extra nodig om deze landen weer terug te brengen op het niveau van voor de COVID-19 uitbraak. In een land als Zuid-Afrika is de werkeloosheid opgelopen naar 37% van de beroepsbevolking. Bovendien is men niet in staat gebleken om, ondanks strikte Lock-down maatregelen, verdere verspreiding van het virus te voorkomen.
Ook Zuid-Amerika is hard getroffen en heeft in 2020 ongeveer 12,5% inkomensverlies geleden waardoor ondersteuning door de overheid noodzakelijk is. Helaas beschikken veel regeringen in deze regio niet over een sterke financiële positie en wordt de lokale bevolking hard getroffen. In de VS steeg de werkeloosheid in 2020 naar bijna 9% maar de overheid in de VS heeft in totaal bijna 2.000 miljard US dollar aan steunpakketten toegezegd en… het einde is nog niet in zicht.
In Europa zijn meerdere steunpakketten opgezet die vooral ten bate komen van Italië, Spanje en Frankrijk. Er kwam dus toch een Europees fonds en de discussies hierover zijn nog steeds gaande.
Hoe nu verder na COVID-19?
Dankzij COVID-19 zijn we gewend geraakt aan ondersteuning door de overheid en is de discussie over een basisinkomen weer opgelaaid. In Duitsland bijvoorbeeld is er een test gaande om te kijken of dit een levensvatbare oplossing is en ook in Finland heeft men al eerder geëxperimenteerd, met wisselend succes.
Omdat de verwachtingen zijn dat na COVID-19 onze economieën niet direct gaan herstellen, wordt door enkele politieke partijen een basisinkomen weer op de agenda gezet. Bovendien is er de voorspelling dat, dankzij de inzet van kunstmatige intelligentie en verregaande automatisering, de werkgelegenheid zal afnemen waardoor een basisinkomen voor bepaalde groepen in de samenleving een noodzakelijke voorziening zal zijn.
Met de verkiezingen in maart in het verschiet zal het basisinkomen vast weer op een of meerdere partijprogramma’s staan. Ben benieuwd welke partijen dit gaan inzetten.
French Paulitz
