NL Magazine Economie & Maatschappij – De economische gevolgen van de COVID-19 crisis zijn inmiddels duidelijk zichtbaar en overheden doen er wereldwijd alles aan om door middel van financiële injecties de schade zoveel mogelijk te beperken.
Voor de doorsnee burger zoals u en ik, lijkt het erop dat er schier onbeperkte reserves beschikbaar zijn; vanuit Brussel komt een steunfonds beschikbaar van € 750 miljard en de Europese Centrale Bank heeft het over een totaalpakket van € 2.500 miljard waarmee de komende jaren allerlei projecten worden gefinancierd zoals bijvoorbeeld energietransitie (The Green Deal). Daarmee vergeleken lijkt het Nederlandse steunprogramma, met een vermoedelijke waarde van € 90 miljard, een fooi...
In de VS kondigde de FED (Federal Reserve) in april een steunpakket aan van $ 2.300 miljard (!!!) waarmee lokale overheden en het MKB worden gesteund. Daarmee loopt het tekort op de lopende begroting in de VS dit jaar op tot een recordbedrag van $ 3.800 miljard en het einde is nog niet in zicht; de Fed is immers van plan om dit jaar nog meer schuldpapier op te kopen waardoor de economie verder moet worden gestimuleerd. Overigens doet de ECB (European Central Bank) in Frankfort al jaren precies hetzelfde; sinds de financiële crisis van 2008 heeft de ECB voor meer dan
€ 2.500 miljard aan schuldpapier opgekocht.
Miljoenen, miljarden en biljoenen – de stand van zaken
Al jaren achtereen houden we de rentestand op een historisch laag niveau en is het lenen van geld aantrekkelijk en makkelijker dan ooit. Het gevolg is dat de totale schuldenberg die we met z’n allen hebben opgebouwd (lees: alle landen bij elkaar opgeteld), inmiddels het duizelingwekkende bedrag van $ 253 duizend miljard (!!!) heeft bereikt. Ter illustratie, schrik niet, maar dat is meer dan 3x zoveel als de totale waarde van alle economieën (lees Bruto Nationaal Product) bij elkaar opgeteld. In onderstaand plaatje wordt tevens duidelijk hoe deze schuldenberg is verdeeld.
Waar gaat dat eindigen?
De COVID-19 pandemie heeft veel economieën wereldwijd keihard geraakt en de aangekondigde steunpakketten gaan deze schuldenberg eerder groter maken dan kleiner. Het zorgelijke is, dat zolang de rente laag blijft, de kwetsbare positie van veel economieën niet direct zichtbaar wordt en zodra de rente gaat stijgen, de gevolgen niet meer te overzien zijn.
Wanneer de opgekochte schuldpapieren, die nu nog met een vaste waarde op de balansen staan van banken, straks waardeloos blijken, talloze bedrijven op omvallen staan en sommige landen niet meer kredietwaardig worden geacht, het vertrouwen in het financiële systeem kan wegvallen. Dan wordt een keiharde schuldsanering (lees: wegstrepen) onvermijdelijk.
Dit probleem bestond al een tijd, maar COVID-19 heeft ons nog harder met de neus op de financiële feiten gedrukt; we leven al langer op ‘de pof’ en zoals iedereen weet, moet de rekening een keer worden betaald. De grote vraag is: wie gaat die betalen, hoe gaan we dat doen en vooral, wanneer?
French Paulitz
