Auteur: Geert Jan Jansen - NLMagazine – Kunst, cultuur, falsificaties, kunstvervalsing – Ondanks het feit dat Geert Jan Jansen een meester is in het vervalsen van kunstwerken van gerenommeerde kunstenaars, hebben we met bijzondere belangstelling Ivo Niehe’s documentaire ‘Het geheim van de meestervervalser’ (Avro, 5 januari jl op NPO1) gevolgd.
Ivo besteedde uitgebreid aandacht aan deze 80jarige meestervervalser die decennia lang de kunstwereld wist te misleiden met vervalsingen van grote kunstenaars als Picasso, Chagall, Matisse, Appel, Mondriaan etc.
Met passie en enorme gedrevenheid maakten wij kennis met deze bijzondere man, die open en bloot vertelt (en ook laat zien) wat hem heeft bewogen om bekende werken na ta maken. Het is werkelijk ongelooflijk om te zien hoe hij hierbij te werk gaat en hoe de grootste kunstkenners en internationaal fameuze veilinghuizen van deze aarde, niet twijfelen aan de originaliteit van een kunstwerk van eerder genoemde kunstenaars. Sommige kunstenaars erkenden hun ‘eigen’ werk, dat dus niet hun eigen werk was maar dat van Geert Jan, zelfs als authentiek.
Zijn groot aantal gefalsificeerde werken brachten veel geld op waarmee hij lucratieve buitenplaatsen (kastelen) in onder andere Frankrijk als onderkomen financierde.
Geert Jan was een uitmuntend vervalser en je kunt je inmiddels, zeker na deze uitzending, afvragen hoeveel van de kunst in musea eigenlijk origineel of vals is.
Gevangenis
Jarenlang werd hij achter zijn vodden gezeten, maar was steeds weer vertrokken als de politie dacht hem te kunnen inrekenen. Uiteindelijk werd hij toch ontmaskerd, gearresteerd en belandde in de gevangenis. In tegenstelling tot zijn medegevangenen die na verhoor vaak met allerlei botbreuken weer in hun cel belandden, werd geert Jan enigszins ontzien en kreeg na enige tijd zelfs een eigen atelier.
Opmerkelijk, maar waar…
Eigenlijk is het merkwaardig dat alleen Geert Jan achter de tralies moest. Waarom niet die zichzelf tot grootse kunstkenners en kunsttaxateurs bestempelde grootheden die de werken van Geert Jan als authentiek kwalificeerden waardoor deze voor enorme bedragen werden verkocht. Zij hebben tenslotte ook hun steentje bijgedragen aan de misleiding van de kunst…
In het programma werd vermeld dat men de kunst van Geert Jan wilde vernietigen. Echter, omdat er tussen al die stukken ook èchte originele werken zaten, wist men niet wát men eigenlijk wilde vernietigen; het zouden immers ook originelen kunnen zijn en die verbranden is natuurlijk óók geen optie. Geert Jan heeft echter beloofd dat hij na zijn dood bekend laat maken welke werken nu echt de originelen zijn en welke niet. Ik denk dat de kunstwereld zijn nalatenschap met argusogen gaat volgen.
Fascinerend bestaan
Ivo Niehe duikt in de m.i. ietwat obscure maar fascinerende wereld van Jansen om meer helderheid te brengen. Hij laat duidelijk zien hoe Jansen werkt, wat voor leven hij leidde en hoe hij, ondanks zijn verleden, toch waardering wist te krijgen in de kunstwereld. Na zijn verblijf in de gevangenis, ontwikkelde Gert Jan een volledige nieuwe eigen stijl, die bij kenners hoge ogen scoort en waarmee hij nu volop succes oogst.
Het geheim van magenta
“Door de verf doe ik steeds een beetje magenta. Het is een van mijn geheimen. Het roze van magenta laat de kleuren gloeien. Geel wordt geler of zelfs oranje, het rood wordt dieper rood. Blauw wordt intenser. Wanneer de verf droogt, is niet meer te herkennen uit welk potje of tube de kleur afkomstig is. Met magenta gaat alles er een beetje ouder uitzien, maar de kleuren blijven helder. Het is in de loop der jaren een succesformule geworden. Bij het zien ervan hebben de experts steeds weer opnieuw gezegd: 'Prachtig, eerste kwaliteit,'” aldus geert Jan.
Magenta
Het boek ‘Avonturen van een meestervervalser’ is geschreven in het huis van bewaring in Orleans, nadat Geert Jan Jansen door de Franse politie was opgepakt als 'de grootste vervalser van deze eeuw'. Het boek is een verslag van twintig jaar leven in de kunsthandel. Geert Jan neemt de lezer mee langs kunstenaars, verzamelaars en ateliers in Europa en Amerika. Er staan diverse verhalen in over onder andere litho's van Karel Appel, gouaches van Asger Jorn, tekeningen van David Hockney, zeefdrukken van Andy Warhol etc.
Maar het boek is ook het geestige en ook boeiende relaas van een getalenteerd schilder en galeriehouder die, vanwege zijn vervalsingen van kunstwerken vijf jaar lang aan internationale opsporing wist te ontsnappen.
YouTube-opname
Wil je meer weten over Geert Jan Jansen? Op YouTube staat een korte samenvatting van de ontmoeting die Ivo Niehe heeft met de kunstenaar.
Recensie(s)
Schaamteloze bekentenissen van een kunsthandelaar die jarenlang grote kunstwerken van onder andere Matisse, Mondriaan, Jorn, Picasso, Chagall, falsificeerde maar eerst en vooral Karel Appel waarbij hij magenta als kleurstof gebruikte.
De politie zit hem meermalen op de hielen, tot hij in Frankrijk wordt gearresteerd. Maar bewijzen zijn moeilijk te leveren en dus volgt vrijlating.
Bedrog kent geen grenzen, dus ook bankkluisjes lichten en fraude met vliegtickets vallen in de termen. Verhalen over bijzondere mensen als Rietveld, Zadkine, Van der Elsken, Jaffé, Peggy Guggenheim, Rauschenberg, Warhol gaan zó moeiteloos over in verslagen van zijn schelmenstreken dat je die bijna accepteert; dit temeer daar hij de hele kunsthandel en veel kunstenaars als hoogste norm toeschrijft wat zíjn enige norm is: geld maken.
Avonturier en scharrelaar als hij is, beschrijft hij een wisselend en interessant leven dat hem echter nooit rijk maakte. Vandaar dat hij ons uitnodigt zijn boek te kopen. Immers, ook een mens die nooit te beroerd was om een ander een poot uit te draaien, moet toch leven? (Biblion recensie, J. Kleisen.)
Meer informatie over het boek Magenta
- Titel: Magenta
- Hardcover
- 9789081252515
- 271 pagina's
