Pesticide Action Network Netherlands onderzocht vogelzaad voor tuinvogels - NLMagazine/Assen, Natuur & Milieu, pesticiden, besmetvogelzaad - In een steekproef heeft Pesticide Action Network Netherlands negen monsters vogelzaad voor tuinvogels van verschillende merken uit verschillende winkels op pesticiden onderzocht; acht ‘gangbare` monsters en één van biologisch vogelzaad.
Resultaat
De gangbare vogelzaden zijn met 1 tot 4 verschillende residuen besmet; gemiddeld 2,1 residuen. Het gemiddelde gehalte van de gangbare monsters is 0,51 mg/kg. In het biologische vogelzaad zijn geen residuen met een gehalte van 0,01 mg/kg of hoger aangetroffen.
Alle onderzochte gangbare vogelzaden zijn besmet met insecticiden waarbij de synergist piperonyl-butoxide (PBO) dat ook een insecticide werking heeft, de boventoon voert. Daarnaast vonden we de insecticiden deltamethrin, pirimiphos-methyl, chlorpyriphos-methyl en pyrethrins, en de fungicide tebuconazool.
Veel granen worden niet alleen tijdens de teelt, maar ook na de oogst (post-harvest), tijdens opslag en transport met insecticiden zoals deltamethrin, pirimiphos-methyl of chlorpyriphos behandeld. PBO wordt aan insecticiden (voornamelijk pyrethroïden) toegevoegd om de werking van insecticiden te versterken.
Toxiciteit
Volgens de toxiciteitsgegevens aangeleverd door de producent van PBO heeft dit middel een lage acute toxiciteit voor vogels. Volgens onafhankelijk onderzoek heeft PBO een hormoon-verstorende en neurotoxische werking en heeft effect op de reproductie en ontwikkeling.
Volgens de door de producent aangeleverde onderzoeksresultaten naar de toxiciteit van het insecticide deltamethrin heeft dit insecticide een lage acute toxiciteit voor vogels en wordt daarom het testen van chronische toxiciteit van deltamethrin voor vogels niet nodig geacht. Volgens onafhankelijk onderzoek is deltamethrin neurotoxisch en hormoon verstorend, mogelijk kankerverwekkend en mogelijk toxisch voor de reproductie.
Het insecticide pirimiphos-methyl wordt toegepast om granen na de oogst in een binnenruimte te behandelen, om insectenplagen te voorkomen. Volgens de wetgeving is, omdat het middel binnen gesloten graanopslagplaatsen wordt gebruikt, een risicobeoordeling om effecten van pirimiphos-methyl op vogels te onderzoeken geen vereiste. Pirimiphos-methyl is zeer toxisch voor insecten en watervlooien. Van dit insecticide is onvoldoende onderzoek gedaan om mogelijke hormoon-verstorende effecten te beoordelen.
Conclusie
Van de onderzochte vogelzaden is het monster van Welkoop (eigen merk) met o.a. 5% vruchten en met vier insecticiden (inclusief PBO) een risico voor de gezondheid van tuinvogels en een absolute afrader. De andere onderzochte gangbare monsters, vogelzaad van AH, Action en Maxi Zoo, zijn wegens de gevonden hormoon verstorende stof deltamethrin voor de voortplanting van vogels een risico.
Ook de resterende onderzochte gangbare vogelzaden van Pets & Co, Tuinland (vogelzaad van Vogelbescherming Nederland) en C.J. Wildlife zijn niet zonder risico´s voor chronische effecten op tuinvogels: de zaden zijn met PBO besmet, dat effecten op ontwikkeling en het hormonale systeem heeft.
Het biologische vogelzaad van C.J. Wildlife is het enige onderzochte vogelzaad, waarin geen residuen zijn aangetroffen. Dit zaad is een aanrader.
Advies aan producenten
Gebruik voor vogelzaadmengsel, geen gangbaar geteelde of geïmporteerde granen; in het algemeen zijn geïmporteerde granen met insecticiden en PBO behandeld.
Advies aan consumenten
Geef de voorkeur aan biologische vogelzaden of maak zelf een zaadmengsel van biologische granen en zaden.
Bron: pan.netherlands