NLMagazine/Amsterdam, mysterieuze zaken - Wist u dat er in Amsterdam een tunnel onder de grachtengordel ligt? De Poentunnel loopt diep onder het water van de Keizersgracht en verbindt de oude bankgebouwen De Bazel en de Vijzelbank met elkaar. Tijdens Open Monumentendag kunt u de tunnel bezoeken.
Geldtunnel, poentunnel, Keizerssnee. De voetgangerstunnel gegraven tussen 2 oude bankkantoren aan de Vijzelstraat heeft veel bijnamen. De voetgangerstunnel van 3,5 meter breed en 50 meter lang vormt onder het water van de Keizersgracht de verbinding tussen de voormalige bankgebouwen De Bazel en de oude Vijzelbank, die tegenwoordig Prins en Keizer heet.
Spekkoek
De Bazel was vroeger het hoofdkantoor van de Nederlandse Handel-Maatschappij. Het Stadsarchief zit sinds 2007 in het pand. Het gebouw werd ontworpen door Karel de Bazel, waar het zijn naam ook aan dankt. Oorspronkelijk werd het De Spekkoek genoemd, vanwege de kleurensamenstelling van de klinkers en stroken graniet aan de buitenzijde. Die deden denken aan de lekkernij met lichte en donkere lagen. De Vijzelbank werd later gebouwd, naar een ontwerp van Marius Frans Duintjer
Enige tunnel onder gracht
De tunnel komt ook uit de koker van architect Duintjer, die naast de Vijzelbank ook bekend is van andere markante gebouwen zoals de Vredeskerk in Amstelveen, het Stationsgebouw Schiphol en de Kolenkit (Opstandingskerk) in Bos en Lommer. De onderdoorgang is voor zover bekend de enige tunnel onder een gracht door en was in gebruik tussen 1974 en 1999.
Reden van aanleg
Waarom de ondergrondse tunnel is aangelegd weet eigenlijk niemand zeker. Ja, om het nieuwe bankgebouw te verbinden met De Bazel. Maar dat deed de Vijzelstraat al. Dus wat was de échte reden? Een theorie is dat door de overdekte looproute geld van het ene naar het andere bankgebouw gesluisd kon worden zonder de straat over te hoeven. Bankmedewerkers die met zakken geld onder de Keizersgracht door zich van het ene naar het andere bankgebouw begeven: het spreekt tot de verbeelding. Veilig, onder water, zonder het risico te worden overvallen. Jammer dat dit beeld niet klopt.
Bankdirecteuren hielden het droog
In werkelijkheid werd de tunnel nauwelijks gebruikt voor geldtransport. Het waren voornamelijk bankdirecteuren die door de tunnel ongezien van de parkeergarage onder de Vijzelbank naar de directiekamers in De Bazel liepen. En dankzij de handige sluiproute hielden ze het ook nog eens droog als het buiten weer eens met bakken uit de hemel kwam.
De Poentunnel
Typisch jaren ‘70
Om af te dalen naar de tunnel moesten de directeuren een smalle gang, 2 trappen en een paar deuren door. De tunnel zelf heeft houten schrootjeswanden aangekleed met groene, rode en bruine wandplastieken met beige tapijt op de vloer. Een typische jaren ’70 sfeer die authentiek aanvoelt, waardoor u zich helemaal in die periode waant.
Dichtgemetseld
Onder het Stadsarchief in de oude De Bazel is de ingang van de tunnel tegenwoordig dichtgemetseld. Vanuit de Vijzelbank is de tunnel – hoewel niet open voor publiek – nog wel te betreden. Wel zijn er voorstellen gedaan om de tunnel om te bouwen tot een attractie, bijvoorbeeld met glazen wanden zodat bezoekers de visstand in de gracht kunnen bekijken.
Fantasie
Over de tunnel is verder vrij weinig bekend. Wie weet wat er zich de jaren dat de tunnel in gebruik was écht heeft afgespeeld. Maar in de 50 meter lange tunnel onder het water van de Keizersgracht is het makkelijk uw fantasie de vrije loop te laten. Misschien is er ooit wel een bankoverval gepleegd, waarbij criminelen hun buit via de tunnel naar een ander gebouw vervoerden. Of ontmoetten verliefde bankmedewerkers elkaar stiekem in de onderdoorgang. De Poentunnel roept fantasie op en laat ruimte voor creatieve interpretaties. Tijdens Open Monumentendag kunt u het allemaal zelf ervaren, en zelf bedenken.
Open Monumentendag
Op zaterdag 14 en zondag 15 september openen 50 monumenten in Amsterdam hun deuren voor het publiek. Tijdens dit evenement zijn bijzondere locaties geopend die normaal gesloten zijn. Het Amsterdamse thema is dit jaar De Ondergrondse Stad. We nemen u mee onder de grond: door kelders, tunnels en bunkers en langs archeologische vondsten. De Poentunnel is daar een van.
Open Monumentendag Amsterdam is voor iedereen gratis toegankelijk. Het evenement wordt door de Gemeente Amsterdam, afdeling Monumenten en Archeologie georganiseerd.
Meer
Wilt u meer weten? Kijk dan op Open Monumentendag Amsterdam.
