NLMagazine/Groningen, Spannend, berichten uit het verleden, vrijheid, democratie - Sinds 1995 lag er in het hart van de stad Groningen, en wel onder de Grote Markt, een tijdcapsule begraven gevuld met berichten aan toekomstige inwoners van de stad over duizend jaar.
De capsule blijft hier dus ongestoord liggen gedurende de komende 1000 jaar, maar jammergenoeg moest hij in 2022 worden opgegraven omdat de Grote Markt moest worden heringericht. Nu zou het natuurlijk spannend zijn geweest om toch even te kijken wat voor informatie men in 1995 aan deze koker had toevertrouwd, maar gelukkig is het zo ver niet gekomen. Dat kan ook niet meer want de herinrichting is klaar en dus wordt de capsule met een nieuw ontwerp van de deksteen vervaardigd door Joachim Koops, weer ongeopend teruggeplaatst.
Een tijdcapsule dus. Wat zit daar eigenlijk in? “Zestig krantenpagina’s op microfilm, samen met de uitleg voor het bekijken ervan”, legt Joachim uit. “Berichten uit het verleden. Boodschappen over vrijheid en democratie.” In 1995 werd de koker begraven in het hart van de windroos van S.J. Bouma die al sinds 1926 de Grote Markt siert. Notarieel ligt vast dat de capsule op 5 mei 2995 om 12.00 uur ’s middags mag worden opgegraven en opengemaakt.
Deksteen
De plek van de capsule wordt gemarkeerd door een steen met de tekst: ‘5 mei 1995 50 jaar bevrijding. 5 mei 2995 duizend jaar in vrijheid verder.’ De originele steen werd ontworpen door Wouter Dijk, de bedenker van het plan en lang geleden docent van Joachim. Ze kwamen elkaar weer tegen en Wouter vroeg zijn oud-leerling om het nieuwe ontwerp te maken, die dat maar al te graag deed: “Een enorme eer dat ik op zo’n centrale plek in de stad iets mag betekenen.”
Geheim
“Ik heb een nieuw ontwerp gemaakt waarin elementen uit het oude ontwerp zijn meegenomen”, vertelt Joachim. “Ik wilde het laten passen bij de functie van de windroos. Daarom heb ik er een gradenboog aan toegevoegd. De spiraalvormen die je ziet zijn geïnspireerd op de spiraalvormen in de kosmos. En in het midden staat een markering voor de tijdcapsule. De betekenis van het symbool is geheim, maar als je er lang genoeg naar kijkt kun je het ontdekken.”
Schijven
De oplossing voor het geheime betekenis van het symbool gaat mee de grond in. Net als een kopie van de originele blauwdruk van het ontwerp voor de windroos uit 1926, als eerbetoon aan Bouma. En, geheel in lijn met de betekenis van het project, gaan de 30 mensenrechten mee onder de grond. Joachim: “Persoonlijk vind ik dit ontzettend belangrijk. We leven in een rare tijd. Deze rechten staan net als de capsule voor onze vrijheid.”
Het jaar 2995
“De capsule is goed beschermd door meerdere schillen,” vertelt Joachim. “Op de nieuwe plek ligt een gresbuis, zoals we die ook voor het riool gebruiken. Daar komt een roestvrijstalen pijp in te liggen. Die heeft de groen-witte kleuren van de stad en is gemaakt van hoogwaardige materialen uit de scheepvaart. In deze koker plaatsen we de tijdcapsule, die zelf ook nog eens van roestvrijstaal is gemaakt. Het is geen atoomkelder, maar we hebben de kans dat de capsule het tot het jaar 2995 volhoudt zo groot mogelijk willen maken.”
Terugplaatsing
Later dit jaar wordt de steen teruggeplaatst. Ook nu weer in het midden van de windroos, die is verhoogd en waar nu bomen omheen staan. In 1995 werd de capsule in de grond gestopt door Wouter Dijk en zijn zoon Jan-Willem. Deze keer is met Oek en Pim Dijk ook de volgende generatie betrokken.