Door Franke van der Laan - NLMagazine/HaarlemmerMeer, Natuur & Milieu - Deze week werd gekenmerkt door redelijk mooi winter weer. Vorst of sneeuw in de nacht en overdag net er boven. Het weer was dus geen belemmering om boompjes te oogsten.
Dat deden we op Meermond (wilgen), in de Groene Weelde ter voorbereiding van een bedrijvendag volgende week met 50 mensen en in Friesland. Om preciezer te zijn in Leeuwarden. Op woensdag was ik gevraagd om met de nieuwe Friesland coördinator en de gemeentelijke buitendienst een kijkje te nemen naar de mogelijkheden van een drietal plekken.
De eerste was een heemtuin, waar hele leuke soorten stonden. De beheerder was nogal beducht over onze kwaliteiten maar we mogen er wel aan de gang. De tweede plek was een populierenbos van een ha of 10 wat binnenkort ’geoogst’ gaat worden. Bij dat oogsten wordt alles door grote machines kapot gereden. Wij mogen daarvoor dus letterlijk al het kleine herplantbare spul eruit halen: veel hazelaar, meidoorn, vuilboom. Dat komt wel goed. De derde plek was het bosplantsoen rond een 1,5- 2 km lange wielerbaan deze beslaat ook wel bijna 5 ha en staat vol met leuke soorten zoals rode veldesdoorn en vlier en op deze plek is ook ruimte voor een bomenhub. Voorlopig kunnen we dus aan gang om in Friesland wat boompjes te redden. Leuk om te doen.
Nog een bomenactie deze week was in Aerdenhout, waar bewoners van een huis met een tuin van 2 ha geïnteresseerd waren om oogstlocatie te worden. De meeste exemplaren in deze tuin zijn wel esdoorns maar 5.000 bruikbare exemplaren van 19 verschillende soorten zijn er ook te vinden. Dat gaan we eind februari doen met een eigen vrijwilligersgroep van een huisgenoot, die ook oogstbegeleider wil worden.
Nog steeds zijn we bezig met het redden van de 240.000 bolletjes die we rond Kerst krgen. Afgelopen zaterdag hebben we er met 6 mensen weer 40.000 geplant in onze projecten in Sassenheim. Zonder overleg bleek daar in ons project een stuk plantsoen opgehoogd met maagdelijk grond. Daar hebben we meteen gebruik van gemaakt (foto). Nog 30.000 te gaan.
Tussendoor hebben we gewerkt aan een conceptvoorstel om rond het C-Beta duurzaamheidscentrum van SADC meer biodiversiteit en reuring te creëren en de opbouw van de kas op Lincolnpark is serieus gestart.
Frustratie
Frustratie was er ook deze week. Het bestuurlijk overleg met gemeentes loopt zelden of nooit naar onze zin. Wat wij doen, wordt niet gezien als een waarde maar als een kostenreductie. Het wordt ook onder het hoofdje groenbeheer geplakt en dat mist de ecologische, sociale, educatieve en duurzaamheidskanten van ons werk. Verder is het om tureluurs te worden van ambtelijk denken. Keer op keer krijgen we te horen dat het prachtig is wat we doen (de persoonlijk mening), maar als het er op aankomt (het systeemdenken) is er geen of te weinig budget. En het zich verschuilen achter argumenten als (het kan niet (=ik wil niet?)) of je moet bij een ander zijn (= zwarte pietenspel) is om gek van te worden.
Op die manier worden we overal gemarginaliseerd, terwijl elke wijk baat heeft bij actieve buurtbetrokkenheid en meer lokaal voedsel en biodiversiteit want de hele samenleving is uit elkaar aan het vallen in geklaag en korte lontjes… omdat de meeste mensen steeds minder zicht hebben hoe ze hun leven zinvol invulling kunnen geven. Er is een lege huls aan het ontstaan die draait om uiterlijkheden en geld en juist de overheid speelt in dat proces en grote rol door steeds meer de nadruk te leggen op regels, straffen en papierwerk. Hierbij worden moreel kompas, ecologisch kompas en de menselijke maat uit het oog verloren.
En de frustratie zit niet alleen op gemeentelijk niveau. Ook met het Nationaal klimaatplatform waren we in gesprek over input voor een nieuw klimaatbeleidsplan. In een voorbespreking kwam duidelijk naar voren dat er niet alleen gesproken zou moeten worden over de voorgestelde thema’s eten, reizen, consumeren en wonen. Daarover praten om minder meer ellende te veroorzaken, is het zoeken van oplossingen in de verkeerde richting…oftewel pappen en nathouden.
Terwijl de klimaatverandering al keihard in de verticale exponentiele fase van uit de hand lopen is gearriveerd. Nog 20 jaar pappen en nat houden leidt al binnen 5 jaar tot het oncontroleerbaar uit de hand lopen van allerlei ecologische processen die elkaar versterken en waar we de controle niet meer over terug krijgen. Het is niet alleen klimaat maar ook nog 20-30 andere riskante ecologische processen met als direct gevolg oncontroleerbare politieke instabiliteit (Trumpisme, PVV, Putin) als direct gevolg. Deze manier van denken (op te kleine schaal en in de verkeerde richting) kom je helaas overal tegen. Het lijkt wel of niemand ziet of wil zien wat we over ons aan het afroepen zijn. De focus is voor 150 % op de mens (niet het ecosysteem), geld (niet gezond), doorgroeien (terwijl we al 40 jaar over de grens van het toelaatbare heen zijn), lokaal (niet mondiaal) en korte termijn (i.p.v. lange termijn) en we accepteren geen enkele beperking of stapje terug. Deze attitude kom ik bij letterlijk iedereen tegen ook bij de mensen die dichtbij mij staan. Het MEERGroen werk is voor iedereen leuk of nuttig maar niettemin bijzaak. Het commitment nodig om het deksel op de pot te krijgen (t.b.v. van een leefbare wereld over 5 jaar en de volgende generaties), zie ik niet. De Nederlandse/Westerse cultuur is dat je gaat voor je eigen belang, korte termijn en het moet vooral gemakkelijk zijn.
En als ik dan ondanks al deze tegenstroom doorga om het samen leuk te maken wordt mij verweten dat ik negatief ben. Het is bijna niet meer te dragen… De mensheid gaat met de voet op het gaspedaal over de rand, er is een oplossing maar we willen geen mm terug en vooral niet teveel moeite doen. Dat gaat niet goed en dat hield me vele nachten wakker deze week (en niet alleen deze week).
Franke van der Laan
Stichting MEERGroen
MeerBomen.Nu
Klimaatburgemeester Haarlemmermeer 2021, 2022, 2023
