23 november komt het uitgeefvak weer bij elkaar - Ik spreek Josja Zijlstra een paar weken voor de lancering van Fluister. Lanceringen zijn altijd spannend, maar nog meer als je ontwikkelteam in Oekraïne zit. Josje Zijlstra is één van de sprekers op inct.spiratie 2022
Josja heeft een lang track record in de uitgeef- en mediabranche. “Ik denk dat het komt door mijn liefde voor boeken en tijdschriften, hoewel ik mijn eerste stappen juist in de krantenwereld heb gezet”.
Begonnen bij het FD, vervolgde Zijlstra haar loopbaan bij VNU en Sanoma om uiteindelijk bij TMG terecht te komen. Nadat ze voor VNU al eens in Roemenië had gezeten, kwam ze voor TMG in Oekraïne terecht om daar een uitgeverij op te zetten.
Van nieuws naar boeken naar luisterboeken
“In 2008 vertrok ik uit Oekraïne, de financiële crisis was toen op het hoogtepunt en kwam ik terug in Nederland. TMG zat in die tijd echter middenin re-organisaties en wisselde ook vrij regelmatig van CEO. Niet de leukste tijd om daar te werken, dus toen de stap naar het boekenvak zich aandiende had ik daar wel oren naar. Mijn ervaring met allerlei soorten media kwam daarbij goed van pas.
Novamedia, onder meer het bedrijf achter de Postcodeloterij, kocht ECI en boekhandel Scheltema. Samen met Derk Sauer hadden ze ook een uitgeverij opgericht en zo hadden ze dus opeens een boekenpoot. Dus vroegen ze mij om in eerste instantie verantwoordelijk te zijn voor ECI en later ook voor de boekenuitgeverijen. Toen ECI (toen al Bookspot) en de uitgeverijen uiteindelijk aan verschillende partijen werden verkocht zat ik zonder werk. Dat viel precies in de corona-periode. Ik ging wat freelancen en heb onder meer ook nog even als interim-directeur gewerkt bij Atheneum Boekhandel.”
Die laatste functie bleek de brug met de start-up Fluister. Achter dat idee zit onder meer Paulien Loerts, eigenaar van Atheneum Boekhandel en directeur Singel Uitgeverijen. Zij liep al lang rond met het idee voor een platform voor luisterboeken en podcasts. Ze trok hierin op met Caroline Damwijk van Libris/Blz en zij vroegen op hun beurt aan Josja Zijlstra om de kar te gaan trekken.
Tegenwicht tegen internationale tech-giganten
“De eerste stap was om meer aandeelhouders te gaan werven, dat is inmiddels gelukt. VBK, WPG en DPG doen allemaal mee, net als Veronica Ventures. Fluister is een onafhankelijke BV met aandeelhouders en de opzet is om er voor en door het boekenvak te zijn. Dat is best uniek. Daarmee wil de boekenbranche tegenkracht bieden aan de tech-giganten. Die bedrijven hebben mega-budgetten om te ontwikkelen en te innoveren. Daarnaast heb je bij grote buitenlandse tech-partijen steeds minder invloed op de manier waarop auteurs en titels onder de aandacht gebracht worden, je wordt steeds meer een anonieme leverancier in plaats van een partner. Fluister doet dat anders.”
Sociale laag toevoegen
“Audio wordt steeds groter als medium en vooral podcasts hebben een sterk toenemend aantal luisteraars. De combinatie van het boekenvak, een start-up, want dat is Fluister, en het bouwen aan iets nieuws vind ik het leukst. Wij zijn misschien niet de eerste, maar we voegen podcast toe aan luisterboeken en onze aanpak is wel degelijk vernieuwend. Ten eerste is de brede samenwerking uniek en ten tweede betrekken we ook de boekhandel en auteurs er actief bij. Daarnaast willen we ook een ‘sociale laag’ toevoegen: we willen luisteraars helpen door steeds een goede nieuwe keuze te maken met aanbevelingen van auteurs, journalisten of merken zoals Libelle en de Volkskrant en in latere instantie ook van andere luisteraars”.
Zijlstra ziet dat de steun en hulp die ze krijgt vanuit het boekenvak een teken is dat ook het vak het belang van samenwerken inziet. “Er is een gezamenlijk belang, alle grote tech-partijen opereren internationaal en hebben diepe zakken. Maar als we er samen de schouders onder zetten dan hebben we de consument ook echt iets te bieden”.
Nu moeten vooralsnog even de laatste stappen gezet worden en moeten de ontwikkelaars in Oekraïne nog even hun werk doen. Als het goed gaat, wordt Fluister in de herfst gelanceerd.
Op inct.spiratie zal Josja Zijlstra in gaan op de wereld van audio, de wereld van tech en start-ups en een stip op de horizon zetten voor Fluister
Meer informatie
inct.spiratie 2022 is op 23 november in De Nieuwe Energie in Leiden
Start 12.30 uur; einde 17.00 uur
