NLMagazine Lifestyle & Gezondheid, Milieu - Plasticvervuiling gaat verder dan een plastic tasje in de oceaan. Je verzorgingsproducten zitten vol met ‘stiekeme’ plastic. Rondzwervende plastic tasjes, drijvende rietjes en verpakkingen op het strand… Wanneer we het over het plasticprobleem hebben zijn dat waarschijnlijk de items die je voor je ziet. Maar een heel groot deel van de impact die plastic heeft op ons milieu is een stuk minder zichtbaar.
Zo komen er enorme hoeveelheden plastics in het milieu terecht via onze verzorgingsproducten. Wat zijn dit voor vervuilers en wat kunnen we hier aan doen?
Wat zijn microplastics?
In Europa komt er volgens de Plastic Soup Foundation zo’n 7 kilo microplastics per minuut uit verzorgingsproducten in het milieu terecht. Per jaar komt dit neer op maar liefst 3.800 ton! Maar wat zijn microplastics eigenlijk?
Iets wordt bestempeld als ‘microplastic’ als het minder dan 5mm lang is, aldus de European Chemicals Agency. Microplastics kunnen ontstaan doordat grotere stukken plastic slijten; bijvoorbeeld wanneer een stuk visnet in zee blijft drijven en door het zoute water en zand slijt.
Microplastics in je make-uptas
Maar microplastics kunnen ook toegevoegd worden aan bepaalde producten, om bijvoorbeeld andere stoffen te binden. Denk hierbij aan een verzorgingsproduct als conditioner waarin een bindmiddel zit* of een oogschaduwpalet waarin de poeders bij elkaar gebonden worden door toevoeging van microplastics.
De meest verkochte microplastics
Nu denk je misschien dat het toevoegen van microplastics alleen bij goedkope namaakproducten gebeurt, maar niets is minder waar. Toen de Plastic Soup Foundation de bekendste Europese beautymerken onder de loep nam, bleek maar liefst 87% van de merken microplastics in producten te stoppen.
Het onderzoek focuste op de tien meest-verkochte merken in Europa: L’Oreal Paris, Elvive, Garnier, Nivea, Gillette, Oral-B, Head & Shoulders, Dove, Rexona en Axe. Meer dan 7.700 producten van deze merken werden onderzocht. Gemiddeld bleken negen van de tien producten plastic te bevatten. Hierdoor wordt er dus al vanaf de productiefase een probleem gecreëerd.
Het kan ook zonder
Gelukkig zijn er ook genoeg merken die deze ingrediënten liever links laten liggen. Is je crème op? Kijk dan eens of je een microplasticvrij alternatief kunt vinden. Met de app ‘Beat the Microbead’ van de Plastic Soup Foundation is heel eenvoudig te bepalen welke producten wel of geen plastics bevatten. Dat is een makkelijke manier om minder bij te dragen aan het probleem.
Europese wetgeving in de maak
Maar natuurlijk moeten we dit probleem niet alleen door consumenten laten oplossen. Het is tijd voor wetgeving voor fabrikanten van verzorgingsproducten! Op dit moment is de Europese Commissie daar gelukkig al druk mee bezig. Maar... dat is nog niet zo makkelijk.
Het is namelijk moeilijk te definiëren welke plastics (of eigenlijk ‘polymeren’, de scheikundige term) er wel en niet onder de nieuw te maken wetgeving gaan vallen. Er zijn duizenden soorten plastics en lobbyisten proberen zo veel mogelijk uitzonderingen toe te voegen. Op dit moment lijkt het alsof de kunstmatige nanoplastics (die zijn zo klein dat ze met het blote oog niet te zien zijn), in water oplosbare plastics, vloeibare en biologisch afbreekbare plastics niet onder de vallen.
Mazen in de microplasticswet
En daar maken milieuorganisaties zich terecht zorgen over. Een veelgebruikte vloeibare plastic (dimenthicon) in verzorgingsproducten is door onderzoekers bijvoorbeeld al bestempeld als een potentieel risico voor het milieu. En de biologisch afbreekbare plastics worden vaak alleen getest in laboratoria. In ‘het echte leven’ is het niet eens bekend of ze kunnen afbreken zonder schade toe te richten. Wanneer deze plastics dus buiten de wetgeving vallen, kan een fabrikant ‘microplasticvrij’ op de verpakking zetten terwijl dit niet helemaal klopt. Greenwashing ligt dus op de loer en het is van groot belang dat de wetgeving zo duidelijk mogelijk wordt.
Zelf aan de slag
Wetgeving maken duurt ook lang. En terwijl de klok doortikt, gaat de vervuiling verder. Door nu al te kiezen voor duurzame merken (die transparant zijn over hun ingrediënten en geen onnodige toevoegingen doen) kun je het de vervuiling meteen verminderen. Neem hier ook een actieve rol in aan waar mogelijk: een mailtje sturen naar een merk dat nog niet microplasticvrij bezig is, is zo gebeurd. Daarnaast is het ook altijd interessant om te kijken hoe jouw politieke partij met dit onderwerp bezig is. Jouw stem - en dat kan zowel een politieke stem zijn of een stem met je portemonnee – is hard nodig!
Microplastics zijn overal
In dit artikel hebben we het vooral over microplastics in verzorgingsproducten. Maar dat is niet de enige plek waar je ze kunt aantreffen. Je vindt microplastics onder andere in de berm (door slijtage van autobanden), op het voetbalveld (de kleine kunstgraskorrels) en in synthetische kleding (die bij het wassen en dragen kleine microplastics afgeeft in de vorm van kleine vezeltjes). Inmiddels is geen plek op aarde meer vrij van plastics – en microplastics zijn al gevonden in ons bier, op het diepste punt van de oceaan, in het bloed van koeien en… in ons lijf. Kortom: deze kleine vervuilers zijn werkelijk overal en we zullen dus zeker nog vaker over ze schrijven!
Bron: Voor de wereld van morgen
