NLMagazine Kunst & - ‘Een parel in het zand achter de duinen’ wordt het Museum Beelden aan Zee ook wel genoemd; een welverdiend predicaat voor het particuliere museum, geïnitieerd door het verzamelaarsechtpaar Theo en Lida Scholten dat zich als enige in Nederland exclusief richt op moderne en hedendaagse internationale beeldhouwkunst. Het museum heeft onlangs een bouwtechnische metamorfose ondergaan waardoor beeldhouwwerken in de heringerichte publieksruimtes nog beter tot hun recht komen.
Op 19 juni werd de parel voor publiek heropend met monumentale beeldhouwkunst van de beroemde inmiddels overleden Pools-Italiaanse Beeldhouwer Igor Mitoraj, van het beeldhouwersechtpaar Pietro Cascella, en Cordelia en van Paul Grégoire, allen beeldhouwers met Toscaanse roots.
Heel indrukwekkend is de nieuw geopende en bijzonder zorgvuldig gecreëerde Gipsotheek. Echt zeer de moeite waard om te bezoeken vanwege het scala aan ca 1000 beelden dat grotendeels van gips is gemaakt en vaak diende als een soort eerste studie voor het uiteindelijk vervaardigen van een beeldwerk. Verderop in de tekst vindt u een korte beschrijving van deze geweldige verzameling.
We schreven al eerder over de heropening van dit museum (https://www.070magazine.nl/index.php/cultuur-uitgaan/354-museum-beelden-aan-zee-heropent) en dus de moeite waard om de officiële opening mee te maken en de spectaculaire beelden eens van nabij te bekijken. Het museum greep de afgelopen coronalockdowns aan om de publieksruimtes geheel te herinrichten. En dat is bijzonder goed gelukt. De entree naar de grote ruimte waar het gros van de beelden staat uitgestald, is indrukwekkend en spreekt tot de verbeelding; groots en ruimtelijk opgezet met fraaie lichtinvallen zodat elke beeld als het ware zijn eigen ruimte creëert en goed tot zijn recht komt.
De selectie beeldhouwwerken is naast die van Igor Mitoraj aangevuld met particuliere bruiklenen uit Nederland waardoor er ruim zestig bijzondere werken zijn te zien in gips, brons en marmer.
Igor Mitoraj
De klassieke mensfiguren van met name Igor Mitoraj, beeldhouwer van de openbare ruimte, zijn sensueel vormgegeven maar zijn tegelijkertijd ook gefragmenteerd of aan onttakeling onderhevig. De melancholiek en soms droefgeestig weergegeven uitstraling en lichaamskracht, zijn tijdloos. Frappant detail vond ik de liggende houding van de in brons en marmer afgebeelde hoofden, die een slaperige, omfloerste en tot inkeer brengende sfeer uitademen.
Het museum heeft een aantal opzienbarende en belangwekkende werken van Mitoraj in bruikleen gekregen van het ‘Atelier Mitoraj’ in het Italiaanse Pietrasanta, een atelier dat de nalatenschap van de beeldhouwer beheert.
Pietro Cascella en Cordelia von den Steinen
Het echtpaar Pietro Cascella en Cordelia von den Steinen wordt wel beschouwd als de belangrijkste vertegenwoordiger van de semi-abstracte richting in de moderne Italiaanse beeldhouwkunst. Veel van Cascella’s werken zijn uitgevoerd in marmer. Ter nagedachtenis aan de slachtoffers van de Holocaust werd in 1967 zijn, door een jury onder leiding van de bekende beeldhouwer Henry Moore, gekozen monument geplaatst in voormalig concentratiekamp Auschwitz. Ook Nederlandse beeldhouwers dongen mee voor het verkrijgen van de opdracht, maar de jury, koos voor van Cascella, die vooral bekend was in Italië en minder daarbuiten.
Cascella, die een groot mausoleum bouwde voor Berlusconi in Milaan, was getrouwd met de Zwitserse Cordelia von den Steinen. Samen woonden en werkten zij in een middeleeuws kasteel ten noorden van Pietrasanta. Von den Steinen werkt in keramiek, waarin zij minutieuze uitvoeringen maakt van grote en kleine zaken uit het leven: van keukengerei en eten en drinken tot actuele thema’s tot de actuele vluchtelingenproblematiek.
Paul Grégoire - Beeldhouwer van de Arabesk
Paul Grégoire studeerde in 1938 in de tekenklas van de Rijksakademie van Beeldende Kunsten in Amsterdam. Hij werd daar in 1956 aangesteld als hoogleraar beeldhouwkunst en bekleede die functie tot 1980. Behalve figuren, portretten en christelijk religieuze voorstellingen was hij ook een productief penningmaker. Talloze opdrachten voor oorlogsmonumenten en kerkelijke decoratieprojecten heeft hij ten uitvoert gebracht. Aan alle facetten van zijn artistieke praktijk wordt in de tentoonstelling aandacht besteed.
Gipsotheek
De gipsotheek is een depotruimte en een tentoonstelling ineen. Er staan ongeveer 1000 beelden die het artistieke proces van beeldhouwers laten zien. De beelden, die allen in gips zijn gemaakt, worden door de beeldhouwers als het ware gezien als een schets, een model of probeersel voor het uiteindelijk werk dat men wil maken. Van sommige kunstenaars heeft ‘Beelden aan Zee’ het hele atelier (alle beelden die werden aangetroffen na het overlijden van een kunstenaar) overgenomen en geplaatst in de Gipsotheek, een ware schatkamer waar werkelijk de fraaiste beelden tentoongesteld worden.
Even rondlopen en een beetje rondkijken is natuurlijk een optie, maar of je dan alles begrijpt van hetgeen de kunstenaar heeft bezield en in het klein als een probeersel heeft gemaakt, is zeer zeker de vraag. Er is namelijk zó veel te zien, een doolhof bijna van ongelooflijk prachtige beelden, allen met een geschiedenis die je je niet zo maar even eigen maakt.
We waren dan ook zeer geporteerd van het feit dat Drs. Dick van Broekhuizen, conservator van de moderne beeldhouwkunst, ons een fraaie rondleiding gaf en over elk beeld wel weer een inspirerend verhaal wist te vertellen. Schitterend om van deze bezielende en buitengewoon enthousiasme kunstkenner de vele finesses te vernemen van alle beelden die uitgestald staan in deze gipsotheek.
Een bezoek aan deze fantastische en indrukwekkende gipsotheek is voor elke liefhebber van de beeldhouwkunst een ware ‘must’.
Jos de Jong
