NLMagazine Muziek - Op Netflix is een documentaire te vinden over Nina Simone met als (sinistere) titel: What Happened, Miss Simone? Het is een confronterend verhaal, waaruit Nina als boze, miskende artieste naar voren komt. Ruzie met alles en iedereen, inclusief zichzelf. Gelukkig is dat beeld inmiddels weer wat bijgesteld, met de constatering dat ze waarschijnlijk leed aan een bipolaire stoornis.
Je hoeft maar naar Carrie Mathison in Homeland te kijken om te weten wat dat kan betekenen. De auteur die het script schreef voor de Netflix-documentaire, de bekende muziekjournalist Alain Light, heeft na de docu een boek geschreven (met de simpele titel Nina Simone) waarin een veel breder beeld naar voren komt. The other side of Nina als het ware.
Even beginnen bij het begin. ‘La Nina’ werd op 22 februari 1933 als Eunice Waymon geboren in Tryon, North Carolina. Al op jonge leeftijd bleek zij een groot talent te hebben voor (klassieke) piano. Tot haar grote teleurstelling werd ze echter niet aangenomen op het Curtis Institute. Ze besloot daarna al vroeg het ouderlijk huis te verlaten. Haar moeder was dominee en erg streng voor Eunice. Ze raakte verzeild in het nachtclubcircuit in Atlantic City. Daar moest ze op de achtergrond voor de pianomuziek zorgen. Eerst begon ze met het spelen van klassieke stukken en gospelliederen. Maar er werd meer van haar gevraagd en ze werd steeds vrijer in haar spel. Op enig moment wilde de eigenaar dat ze zou gaan zingen. Tegen heug en meug deed ze dat. Ze zong met een wat hese contra-alt. Het was het begin van haar succes. De nachtclub stroomde vol. Omdat ze niet wilde dat haar moeder wist dat ze in een nachtclub optrad, bedacht ze een artiestennaam. Nina was het koosnaampje dat een vriendin haar gaf. Simone werd ontleend aan haar favoriete actrice de Francaise Simone Signoret. Nina Simone was geboren!
Ik heb in de link een zestal nummers opgenomen, die naar mijn idee een mooi beeld geven van de indrukwekkende artieste die Nina Simone was. Nadat ze eind jaren 70, begin 80 gedesillusioneerd Amerika had verlaten, het aan de stok had gekregen met de belastingdienst, de burgerrechtenbeweging (voorganger van BLM) de rug had toegekeerd, in Nijmegen en Africa verbleef, zorgden enkele commercials ervoor dat ze toch weer in de belangstelling kwam. Eerst was daar de reclame van Chanel No. 5 met My baby just cares for me, daarna een yoghurtreclame met Ain’t got no/I got life (uit de Musical Hair). Het maakte Nina weer beroemd, maar leidde ook een beetje af van al het moois dat ze heeft gemaakt.
Het nummer dat volgens mij Nina in de kern weergeeft is Love me or leave me. Ten eerste vanwege de tekst. Zo rigoureus zat Nina in elkaar: Say, love me or leave me and let me be lonely, you won’t believe me but I love you only, I’d rather be lonely than happy with somebody else. Duidelijke taal. Daarnaast laat Nina in het tussenstuk even horen hoe goed ze Bach, haar echte muzikale held, kan spelen. Verder te beluisteren in de link: I love(s) you Porgy uit Porgy & Bess van Gershwin, waarmee ze doorbrak. Baltimore is een heerlijke reggae-versie van het nummer van Randy Newman. I wish I knew laat Nina zien en horen tijdens het Montreux Festival in 1976. Just like a woman is een knappe uitvoering van het bekende Dylan-nummer. Tot slot zingt Nina mooi en doorleefd in Mr. Bojangles. Kortom, La Nina was van alle markten thuis en is nog steeds zeer de moeite waard. Don’t miss Miss Simone!
T