NLMagazine Cultuur - Onze aanvraag bij de Erfgoed Deal is gehonoreerd! Dit betekent dat sKBL zich samen met andere partijen kan gaan inzetten voor onderzoek naar de veranderende klimatologische omstandigheden op historische buitenplaatsen om deze op basis van onderzoeksuitkomsten zo goed mogelijk tegemoet te kunnen treden.
Zo’n aanvraag kan enkel door overheden worden ingediend. Daarom zochten wij samenwerking met de provincies Zuid-Holland, Utrecht en Gelderland en andere belanghebbende partijen. Er is nu een bedrag van ruim anderhalf miljoen euro beschikbaar voor diverse onderzoeksprojecten in deze drie provincies.
Er is ook een bedrag voor onderzoek vanuit een breder perspectief door een groene monumentenmonitor. Een monitor die gebouwen onderzoekt, bestaat al veel langer. Met de te starten groen/blauwe monitor vangt nu onderzoek aan naar de effecten van droogte, maar ook watersnood en andere weersextremen in parkbossen en tuinen van historische buitenplaatsen. Voor dit project zoeken wij nu een parttime projectleider en komt een onderzoekstraject op gang om de gevolgen van de zich wijzigende klimatologische omstandigheden in beeld te krijgen én beter te kunnen doorstaan. Gelukkig dat talrijke relevante partijen ons lieten weten graag met ons samen te willen werken aan oplossingen. Daar zijn we blij om, want dit is een meervoudig probleem (verzilting, droogtegevolgen, houtrot, verzakkingen, afstervende flora en fauna en exoten). Dit bredere belangen dienende doel past goed bij onze doelstelling. Het biedt kansen om samen te werken in het belang van het behoud van onze waardevolle monumentale buitenplaatsen.
Ondertussen op Huis Landfort te Megchelen
Ondertussen vordert het herstel van Huis Landfort te Megchelen gestaag. Op deze buitenplaats is onze stichting gevestigd en hier is in 2018 onder mijn leiding een ingrijpend herstelproces aangevangen. Wij herbouwen het in 1945 verwoeste koetshuis, renoveren het Zocher-park, restaureren het landhuis en brengen de historische moestuin weer terug. Eerder werden de slingergracht en visvijver al gebaggerd. De moestuin is voorzien van een 90 meter lange leifruitmuur, muurkas, oranjerie en koude bakken. Het koetshuis is in 2021 klaar en biedt in een auditorium straks aan 120 personen plaats.
Huis Landfort met parkbos te Megchelen
Primair doel is om Huis Landfort weer beter te laten aansluiten op haar historische wortels. Wij voeren het restauratieproces dan ook zo verantwoord mogelijk uit, waarbij wij bewust inzetten op harmonie en schoonheid. Dit was immers een reden waarom ze massaal werden aangelegd. Op Huis Landfort zoekt men vooral natuurlijke schoonheid waarvoor, naast een groot aantal stinsenplanten en bloemrijke borders, ook bijzondere bomen worden aangeplant.
Stichting Erfgoed Landfort
Zo creëert stichting Erfgoed Landfort een plek waar bezoekers op een educatief-verbindende wijze kennis kunnen opdoen van meerdere aspecten van de rijke buitenplaatscultuur. De wijze waarop wij de boomgaard aanleggen, is hiervan een goed voorbeeld. Daar worden 35 fruitbomen geplant en twee berceaus aangelegd van perenbomen. Bij het bepalen welke rassen worden gezet, zijn wij op andere buitenplaatsen te rade gegaan en zochten daar variëteiten die in hun herkomst of naam een band hebben met een buitenplaats. Een voorbeeld is de Manpads Glorie; een zeldzame appel die enkel nog op Huis te Manpad in Heemstede bekend was en waarvan wij een exemplaar van Stichting Huis te Manpad als geschenk kregen. Zo verzamelen wij kunstvoorwerpen en bomen die refereren aan andere huizen. Tijdens rondleidingen in de toekomst kunnen wij zo veel meer over buitenplaatsen vertellen in Gelderland of elders in Nederland. Belangrijk is het streven om van Huis Landfort een waardige representant te maken van dit type erfgoed; een plek die zichzelf is en waar haar cultuurhistorische waarden worden bewaakt en bewaard.
Op de website www.erfgoedlandfort.nl vindt u meer informatie. Het is een prachtig project, dat mogelijk wordt gemaakt door een particulier initiatief.
Ithakaprijs en -stipendium
Voor de uitreiking van de zesde Ithakaprijs en -stipendium moesten wij vanwege de pandemie een andere aanpak bedenken. Tot kort voor de uitreiking hoopten wij dit in een rustige bijeenkomst met de kandidaten te kunnen gaan doen, maar dat bleek onhaalbaar. Uiteindelijk is gekozen voor een digitale uitzending vanaf Kasteel Groeneveld waar juryvoorzitter Paul Schnabel en ondergetekende de prijs en stipendium mochten uitreiken. Lenneke Berkhout kreeg de prijs voor de uitstekende studie naar de hoveniers van de Oranjes in de 17de en 18de eeuw. Het stipendium ging naar Juliëtte Jonker-Duynstee voor een onderzoek naar de familie Ortt, die lange tijd eigenaar was van Nijenrode aan de Vecht.
Nieuwe vrienden
Recent meldden drie historische buitenplaatsen zich in ons netwerk aan. In Wassenaar is dat De Wittenburg, in Vught sloot de Margraff Stichting zich aan voor Zionsburg en in Breukelen besloot de eigenaar van Gunterstein zich bij ons aan te sluiten. Drie buitenplaatsen die alle een bijzondere geschiedenis kennen en die van harte welkom zijn in ons verband. Twee organisaties sloten zich aan: Nobel House Valuation, het taxatiebureau van Edel Steengracht van Oostcapelle-van Utenhove en Van Hoven en Oomen Rentmeesters. Zij hebben in hun portefeuilles de zorg voor meerdere KBL.
Ik stelde deze nieuwsbrief weer met plezier voor u samen. Hopelijk wordt 2021 in veel opzichten een beter jaar voor u en voor de Nederlandse KBL. Ik wens u nu al een rustige kerst en een goed en gezond Nieuw Jaar toe.
@René W.Chr. Dessing
