NL Magazine Kunst & Cultuur/literatuur - Eén of twee keer zou Brigit Kooijman langsgaan bij Elisabeth Andersen, een van de bekendste actrices van de vorige eeuw.
Ze zou haar interviewen voor NRC. Maar tijdens deze gesprekken ontdekte Kooijman dat een kranteninterview niet genoeg was om het bijzondere leven van de actrice te portretteren. Ze besloot de diepte in te gaan en het interview uit te breiden tot een boek. Gewapend met een recorder, een notitieblok en een doosje slagroomtruffels ging Kooijman een tijd lang elke woensdagmiddag langs bij Elisabeth om te praten over het verleden.
Zij is een idealistische, wat naïeve toneelschoolleerlinge, Werner Muensterberger een uit nazi Duitsland gevluchte Joodse wetenschapper. Elisabeth leerde deze Duitse wetenschapper kennen in mei 1942. Het was een liefde die geen stand hield, maar verschillende keren opvlamde en hoe dan ook een verbintenis voor het leven betekende. Als het voor Joden tijdens de Tweede Wereldoorlog te gevaarlijk wordt in Amsterdam, duikt hij bij haar onder. Zij gaat, onder Kulturkammer-bewind, aan de slag als beroepsactrice om hem te kunnen beschermen. Jaren van angst en vernedering volgen. Na de Bevrijding kunnen de geliefden eindelijk met hun leven beginnen, maar dat loopt anders dan ze voor ogen hadden.
Elisabeth (1920-2018) werd geboren als Annie de Bruijn. In 1943 besloot ze om haar naam te veranderen in Elisabeth Andersen. Zij verwierf na de oorlog grote faam in het theater. Ze ontplooide zich van bleu toneelspeelstertje in de jaren veertig naar ‘Jeune première’ met adellijke allures in de jaren vijftig en zestig, tot doorleefd actrice die karakterrollen speelde als Jeanne in Hugo Claus’ werk ‘Vrijdag’. Als enige Nederlandse actrice won ze driemaal de hoogste toneelprijs, de Theo d’Or.
Werner Muensterberger (1913-2011) werd bekend als kunstverzamelaar, etnoloog en psychotherapeut van de New Yorkse ‘Beau monde’. Zeven decennia, twee huwelijken en ettelijke liefdesrelaties later noemt Elisabeth Andersen hem nog altijd ‘de man van mijn leven’. Hij heeft haar gemaakt tot wie ze is.
In de gesprekken die Elisabeth voerde met Kooijman kijkt de oude actrice terug op haar leven. De razzia’s, de Hongerwinter, het dubbelleven – ze vertelt erover alsof het gisteren gebeurde. Dankzij Elisabeths fabelachtige talent voor details, schetst Kooijman een levendig beeld van het leven van de oude actrice, waarin zowel haar professionele als persoonlijke ontwikkeling naar voren komen. Vooral haar relatie met Werner Muensterberger speelt een belangrijke rol in de gesprekken. ‘De oude actrice en ik’ is een prachtig portret van een bijzondere vrouw.
De Oude actrice en ik - Brigit Kooijman
'Verschijningsdatum 1 september 2020'.
ISBN: 9789463821001 (paperback)
Aantal pagina’s: 256
Uitgever: Uitgeverij Balans Amsterdam
E : Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.
W: www.uitgeverijbalans.nl
Brigit Kooijman (1965) is Schrijvend Journalist, Docente Journalistieke Vaardigheden en freelancejournalist voor onder andere NRC Handelsblad.
