NLMagazine Economie & Duurzaamheid - De gemeentelijke woonlasten stijgen dit jaar aanzienlijk sterker dan in 2020. Huurders gaan 8% meer betalen aan woonlasten, eigenaar-bewoners 6,2%. De afvalstoffenheffing en de onroerendezaakbelasting (ozb) nemen allebei gemiddeld fors toe. Dat blijkt uit de jaarlijkse rapportage van COELO naar de tarieven in 40 grote gemeenten.
Het Coelo (Centrum voor Onderzoek van de Economie van de Lagere Overheden) bracht het rapport ‘Kerngegevens Belastingen Grote Gemeenten’ onlangsnaar buiten. Afgelopen december voorzag Vereniging Eigen Huis (VEH) in haar jaarlijkse steekproef voor huiseigenaren eveneens een sterke stijging van de afvalstoffenheffing in 2021. Voor de gemiddelde ozb-stijging in 2021 is VEH wat positiever. Die zal meevallen en uitkomen op 3,2%, tegen 5,2% volgens Coelo.
VEH tekent daarbij wel aan dat de verschillen tussen gemeenten groot blijven en er uitschieters zijn van meer dan 20%. De gemiddelde ozb-stijging in 2021 komt grotendeels op het conto van Amsterdam, waar de eigenaar-bewoners een kostenstijging van 22,6% voor de kiezen krijgen. COELO geeft aan dat als de hoofdstad buiten beschouwing wordt gelaten de gemiddelde ozb-stijging 2,9% is.
Stijging OZB
Tegenvallende inkomsten uit de toeristen- en parkeerbelasting als gevolg van de coronapandemie zijn mede debet aan de hogere ozb in Amsterdam. Ondanks de sterke stijging van het ozb-tarief is het gemiddeld betaalde bedrag in de hoofdstad nog steeds laag in vergelijking met de andere grote gemeenten. In drie gemeenten hoeven de eigenaar-bewoners dit jaar minder ozb te betalen. De daling is met 6% het sterkst in Venlo. In Den Haag betalen ze het minst, € 158 en in Nijmegen het hoogste bedrag, namelijk € 580.
Afvalstoffenheffing stijgt het sterkst
In de rapportage van Coelo voor 2020 werd gesproken van stilte voor de storm. De verwachting was toen dat de woonlasten in 2021 flink door zouden stijgen. Die voorspelling lijkt uit te komen. Een meerpersoonshuishouden betaalt dit jaar gemiddeld € 332 aan afvalstoffenheffing, 9,1% meer dan in 2020. In dat jaar rekenden gemeenten voor het verzamelen en verwerken van afval ook bijna 6% meer dan in 2019.
Er zijn meerdere oorzaken aan te wijzen voor de toename in 2021. Sommige gemeenten hebben investeringen gedaan om afval beter te kunnen scheiden. Andere gemeenten moesten de afvalinzameling- en verwerking opnieuw aanbesteden, waardoor de kosten zijn gestegen. Verder hebben de meeste gemeenten te maken met teruglopende inkomsten doordat ingezameld papier en plastic minder opbrengt dan voorheen.
Grote verschillen
De verschillen tussen gemeenten zijn groot. De meerpersoonshuishoudens van Westland moeten dit jaar maar liefst 28,9% meer neerleggen voor de afvalstoffenheffing, terwijl die in Arnhem 15,7% minder kwijt zijn dan in 2020. In Nijmegen zijn ze net als in 2019 het voordeligste uit met een heffing van slechts € 38 per jaar. Dit komt omdat een groot deel van de afvalkosten wordt betaald uit de ozb. Amsterdammers moeten met € 435 het hoogste bedrag ophoesten.
Toename rioolheffing beperkt
Gemeenten kunnen kiezen of zij de huurders of de woningeigenaren een aanslag sturen voor rioolheffing of allebei. In 2021 gaan huurders gemiddeld € 58 betalen, 2,1% meer dan in het jaar daarvoor. In 14 grote gemeenten, 35%, betalen huurders geen rioolheffing. Waar ze dat wel doen, lopen de tarieven voor zowel een- als meerpersoonshuishoudens flink uiteen van € 28 in Oss tot € 284 in Zaanstad. Eigenaar-bewoners betalen volgend jaar gemiddeld € 176 aan rioolheffing, 2,4% meer dan in 2021. In Tilburg zijn ze met € 176 het goedkoopste uit, in Zaandam met € 284 het duurste.
Woonlasten huurders stijgen sneller
De totale gemeentelijke woonlasten van de huiseigenaren (ozb, afvalstoffenheffing en rioolheffing) nemen dit jaar toe met gemiddeld € 45 tot € 774 per jaar, met 6,2% de sterkste stijging in jaren. Ter vergelijking, de inflatie zal in 2021 naar verwachting 1,4% bedragen.
Huishoudens in een huurwoning betalen afvalstoffenheffing en in een aantal gemeenten dus ook rioolheffing. Dit jaar kost ze dat gemiddeld € 390, dat is € 29 ofwel 8% meer dan het jaar ervoor. De totale woonlasten voor huurders stijgen in 2021 daarmee sneller dan die voor huiseigenaren.
