NLMagazines, Erfgoederen – In Nederland hebben we best veel molens die buiten werking zijn en voorlopig ook wel stil zullen blijven staan vanwege de hoge exploitatiekosten. En dat is natuurlijk doodzonde!
Een van de te verwachten hoge kosten betreffen de nieuwe molenroeden die zij gedurende de komende tien jaar nodig hebben; en die kosten zijn bepaald niet goedkoop.
Roeden vormen een essentieel onderdeel van de molen, bestaande uit twee balken die samen het kruis van de wieken vormen. In de jaren 2020 en 2021 braken roeden af bij molens in Goudriaan (Zuid-Holland), Schermerhorn (Noord-Holland) en Nieuw-Scheemda (Groningen).
Naar aanleiding van deze incidenten adviseerde Vereniging De Hollandsche Molen om alle molens grondig te controleren om verdere ongelukken, mogelijk met slachtoffers, te voorkomen. Deze inspecties brachten landelijk problemen aan het licht.
Inspectie roeden
In Zeeland staan momenteel minstens negen molens stil vanwege (potentiële) problemen met de roeden, die vervangen moeten worden voordat ze weer operationeel kunnen zijn. In Utrecht zijn minstens veertien molens buiten bedrijf, gemeld door RTV Utrecht vorige maand.
Een volledig overzicht van de situatie ontbreekt omdat niet alle molenproblemen worden gemeld bij De Hollandsche Molen. Schattingen van de vereniging suggereren dat honderden molens in Nederland te maken hebben met roedeproblemen.
Er is momenteel een lange wachtlijst voor het verkrijgen van nieuwe roeden. Walter Vaags, een specialist in wiekenmakerij, merkt op dat het de afgelopen jaren aanzienlijk drukker is geworden bij zijn bedrijf. Hij schat dat 500 van de 1200 molens in Nederland in de komende tien jaar nieuwe roeden nodig zullen hebben.
Matthijs Ero, een roedenexpert bij De Hollandsche Molen, voorspelt dat het aantal molens dat wacht op nieuwe roeden alleen maar zal toenemen, gezien de toegenomen controles en problemen die aan het licht komen. Ero benadrukt het belang van grondige controles en tijdige restauratie om ongelukken te voorkomen, vergelijkbaar met recente dodelijke ongelukken met traditionele zeilschepen als gevolg van achterstallig onderhoud.Het financieren van nieuwe roeden vormt een uitdaging, met gemiddelde kosten van een ton per molen. Subsidies van gemeenten en provincies, steun van goede doelen, en crowdfundacties zijn mogelijke financieringsbronnen.
Directeur Nicole Bakker van De Hollandsche Molen wijst op grote verschillen tussen provincies in de aanpak van molens. Ze benadrukt de noodzaak van restauraties gezien veel molens in de jaren 70 voor het laatst gerestaureerd zijn en dat restauratie iedere vijftig jaar nodig is. Bakker dringt erop aan dat alle molens zo snel mogelijk worden gerestaureerd, aangezien deze een belangrijk cultureel erfgoed vormen dat gekoesterd moet worden.
