070 Den Haag, Wassenaar - Geschiedenis - Het Louwman Museum exposeert een grote verscheidenheid aan kunstobjecten waaronder een groot aantal werken van Frederick Gordon-Crosby (1885-1943), de fameuze illustrator van het Engelse blad The Autocar. Frederick Gordon-Crosby werd door autofabrieken aangesteld technische ontwerpen uit te werken. Hij had een grote voorliefde voor automobielen en kon bovendien snel tekeningen maken. Op kunstacademies was techniek niet het meest geliefde onderwerp en hij onderscheidde zich op deze wijze. Op deze manier kwam hij uiteindelijk bij The Autocar terecht.
In sommige gevallen waren illustraties aantrekkelijker voor autobladen dan foto’s, omdat (technische) tekeningen vaak meer kunnen laten zien dan foto’s. Daarnaast kon de tekenaar in zijn afbeeldingen soms dingen suggereren die er in het echt niet waren. Kortom, de fantasie van de kijker kon op deze wijze worden geprikkeld.
Dit was zeer van toepassing bij sportieve evenementen zoals races en rally’s. Gordon-Crosby was bevriend geraakt met een aantal ’sterverslaggevers’ van Autocar zoals S.C.H. Davis (winnaar van de 24 uur van Le Mans) en W.F. Bradley. Hij reisde met hen mee naar evenementen in Europa waar The Autocar verslag van deed.
Zijn eigen voorkeur qua auto’s lag bij de grote monsters uit de begindagen van de Grand Prix. Een ander thema was vliegtuigen. Aan het begin van de twintigste eeuw waren het juist deze onderwerpen die zeer tot de verbeelding van het publiek spraken en zich bij uitstek leenden voor een artistieke en romantische expressie.
De schilderijen en tekeningen van Gordon-Crosby waar race- dan wel sportauto’s op voorkomen zijn het meest bekend en in ruime mate te zien in het Louwman Museum. Bij het zien van zijn schilderijen lijkt het alsof je naast de artiest staat op het moment dat hij zijn eerste schetsen maakt. In het echt had men waarschijnlijk nooit te zien gekregen wat later als illustratie bij een raceverslag zou staan.
Laten wij een voorbeeld nemen, in dit geval de Grand Prix van Frankrijk in 1906. Het schilderij dat zich op de kunstafdeling van het Louwman Museum bevindt, toont de rode wagen van de latere winnaar Ferenc Szisz, een Renault, in hevige strijd met de De Dietrich van Duray.
Steenslag vliegt de kijker bij wijze van spreken om de oren! De waarheid was echter anders. Deze geromantiseerde afbeelding bestaat alleen in het hoofd van de artiest. De winnaar had in werkelijkheid een voorsprong van 32 minuten op de nummer 2!
Bovenstaande is niet alleen van toepassing op deze illustratie, maar ook op meerdere afbeeldingen. De schrijvende journalist moest natuurlijk de indruk wekken dat het een boeiende race was geweest en dit moest ondersteund worden door een illustratie. Als er een afbeelding van de echte race gemaakt zou zijn, zou deze nooit de aandacht krijgen die ingegeven wordt door de fantastische afbeelding van Gordon-Crosby.
Uiteraard zijn er ook werken van Gordon-Crosby die wel degelijk de, soms harde, realiteit weergeven, beelden uit autofabrieken, waar de werkomstandigheden erbarmelijk waren, liefelijke landschappen, uiteraard verlucht met afbeeldingen van een of meer auto’s laten zich kwalitatief gemakkelijk vergelijken met werk van zgn. ’grote’ meesters.
Hij had ook een humoristische kant; zo hangt in het Louwman Museum een aantal karikaturen van vooral in Engeland bekende coureurs. Veel van dezen hebben naam gemaakt op het circuit van Brooklands en zijn in de rest van Europa minder bekend.
Meer informatie
Louwman Museum
Leidsestraatweg 57
Den Haag
070-304 73 73
Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.
Bij deze afbeeldingen ziet u onder meer Hindmarsh en Fontes, gezeten in de winnende auto van de 24 uurs race van Le Mans in 1935. Deze auto is ook te zien in het museum.
Een andere artistieke uiting van Gordon-Crosby heeft als voorbeeld gediend voor de mascotte van Jaguar. De vooruitspringende jaguar (jachtluipaard) is tot op de dag van vandaag te zien op de Jaguar auto’s.
In de jaren dertig werden de werken van Gordon-Crosby somberder en meer impressionistisch van aard (zoals het schilderij van de Grand Prix van Monaco 1937).
In 1943 kreeg het gezin een grote slag te verwerken toen hun jongste zoon omkwam in een luchtgevecht. Gordon-Crosby kon deze klap niet verwerken en sloeg de hand aan zichzelf in dat jaar. Hij werd slechts 58 jaar.
Peter Helbach
