NLMagazine Natuur & Milieu - Een krant bijna geheel gewijd aan stikstof en boeren is alleen in Nederland denkbaar. Terwijl we wereldwijd met talloze crisissen worden geconfronteerd, is de ‘noodsituatie’ rondom stikstof blijkbaar alleen van toepassing op ons land.
In de laatste editie van De Andere Krant komen verschillende experts aan het woord die uitleggen waarom er geen stikstofcrisis hoeft te zijn. Chemicus en stikstofexpert Jaap Hanekamp legt uit waar de normen vandaan komen en dat de gestelde doelen hoe dan ook onhaalbaar zijn.
“We hebben in Nederland besloten dat natuur hetzelfde is als stikstof. Dat is onzinnig.
Ecosystemen worden op tal van manieren beïnvloed. Stikstof is er daar slechts één van”, stelt Hanekamp. Han Lindeboom, een door de D66 aan de kant geschoven emeritus hoogleraar ecologie en waterbeheer, geeft in een interview aan dat er wel degelijk simpele oplossingen zijn, als er al sprake zou zijn van een stikstofprobleem. Ook Arjan Bonthuis, melkveehouder en voormalig voorzitter van LTO Twente, vertelt over de relatief simpele oplossingen waarmee de stikstof-uitstoot tot 80% kan worden verminderd.
Landbouwgrond bestemd voor huizenbouw
Elze van Hamelen legt uit hoe Nederland ‘gidsland’ wil worden in ‘cellulaire landbouw’: vlees- en melkproducten die niet van de boerderij komen, maar in laboratoria worden gekweekt. Of deze wijze van voedselvoorziening inderdaad echt gezond voedsel oplevert, is nog maar de vraag. Dat de vrijgekomen landbouwgronden gebruikt moeten gaan worden voor de bouw van huizen, is door ‘stikstofminister’ Christianne van der Wal en premier Mark Rutte bevestigd. Het lijkt de ware motivatie om dit beleid door te zetten.
Insectenkweek, alternatieve voedselvoorziening
Ondanks al deze inhoudelijke kritiek op de voorgenomen besluiten, blijft de politiek op ramkoers liggen. Het kabinet is vooralsnog niet van zins de doelstellingen aan te passen aan de realiteit. Stikstofreductie lijkt slechts een voorwendsel om een andere agenda te realiseren. De overheid promoot insectenkweek als nieuw verdienmodel voor boeren en als alternatief voor de huidige voedselvoorziening.
Voedsel als machtsmiddel
Voedsel wordt sowieso steeds meer ingezet als machtsmiddel via de One Health-benadering, zo kunt u lezen op pagina 15. Rypke Zeilmaker analyseert op pagina 21 de geldstromen achter de ‘groene lobby’, waar het internationale bankwezen en de overheid via belangenorganisaties een stevige vinger in de pap hebben.
Landbouw en gezond voedsel
Naast al deze grote ontwikkelingen zijn er natuurlijk ook de boeren zelf. We hebben heel veel boeren gesproken en horen van allemaal dat ze openstaan voor verandering. Dat er ook in de landbouwsector zaken moeten veranderen én dat er nog meer ruimte voor natuur en dierenwelzijn moet komen onderschrijven de boeren die wij spreken. De 75-jarige akkerbouwer Arnold van Woerkom is overgestapt op ecologische teelt volgens het concept Bodemisch Food: gezond voedsel van een gezonde bodem. Verder vertelt gepassioneerd veehouder Jan Dirk van de Voort over het belang van pensgericht voederen, hoe zij al het niet-natuurlijke uit hun systeem hebben gehaald en met minder koeien nu in een sprookje leven.
Als we in Nederland echt gezond en duurzaam geteeld voedsel willen eten, dan zullen we dat samen met de huidige boeren moeten organiseren. We hopen dat zowel burgers als boeren de goede intenties van elkaar zien. De boerensector is de afgelopen jaren door de overheid én de financieringsmodellen in een systeem van schaalvergroting gedwongen. Net zoals een individuele bankier niet verantwoordelijk gesteld kan worden voor de misstanden in het financieel systeem, kunnen we de individuele boer niet verantwoordelijk stellen voor de misstanden in de agrarische sector.
Bron: Redactie De Andere krant
