Deze week was het de tweede keer dit jaar dat de temperatuur boven de 30 graden kwam en zelfs meer dan 5 dagen achter elkaar. Het gat tussen regenval en verdamping is daarmee in sommige streken in Nederland al opgelopen tot meer dan 300 mm en het einde van de droogte is nog niet in zicht. Het lijkt erop dat we een aanval gaan doen op de recordjaren 1976 en 2018. Ik ben niet verbaasd. Zo werkt klimaatverandering en iedereen kijkt er naar en gaat over tot de orde van de dag….
Gelukkig lopen we op andere vlakken ook aan tegen de grenzen van wat het ecosysteem kan hebben. Bij de stikstofcrisis lijkt het erop dat de overheid eindelijk van het pappen en nathouden beleid afstapt en (gedwongen door de rechter) de tering naar de nering zet. Dat is een belangrijke ontwikkeling. Als we via de stikstofcrisis in gaan zien dat het meer, meer, meer model een einde heeft, is mentaal de stap gezet omdat ook bij het betegelen van tuinen, het uitstoten van CO2, het bouwen van huizen, het vliegen en op al die andere plekken waar dat nodig is, de tering naar de nering te gaan zetten.
Ik voel dus met de boeren mee dat ze nu 70 jaar lang in het keurslijf van de Rabo banken en de EU tot schaal vergroten gedwongen zijn om mee te gaan maar tegelijkertijd ben ik het niet me ze eens “omdat het altijd zo geweest is” we maar door moeten gaan met spuiten, bio-industrie en schaalvergroting.
Het probleem zit niet alleen bij de boeren. De politiek, het agro industrieel complex en ook de burger heeft net zoveel boter op zijn hoofd. Laat ik dat illustreren met een ‘boontjes’ voorbeeld. Eigenlijk zou er voor gezonde biologische streekboontjes 3 euro per kilo betaald moeten worden maar het hoge Dirk van de Broek gehalte van de Nederlandse burgers dwingt het hele systeem naar goedkoper produceren zonder ondergrens. We zijn inmiddels uitgekomen op een systeem dat mensen in Egypte en Kenia voor 1 euro loon per dag boontjes kunnen leveren voor 60 cent per pond. En nog klaagt de burger dat het eten zo duur is…. Tegelijkertijd zitten meer dan 2 miljoen mensen met 30-60 miljard euro aan uitkeringsgeld thuis achter de geraniums en verpieteren eenzame boeren die in hun eentje boerderijen van 100 tot 200 ha bestieren. Dit systeem is dol gedraaid, pervers en contraproductief en alleen geschikt voor het spekken van een paar mensen met goede lobbycontacten. Ook is de menselijke maat verloren geraakt tezamen met het ecologische en morele kompas. Verder produceert MEERGroen super gezonde biologische streekboontjes (en veel meer: zie foto) die ik graag ook aan de supermarkt wil verkopen. Die eist echter een eco-certificaat waar een econoom (net afgestudeerd aan een HBO) met droge ogen 5.000 – 10.000 euro voor een paar administratieve handelingen vraagt. Als ik dat certificaat heb kan ik voor 4.000 euro boontjes verkopen….. Snapt u, hoe dit systeem aanstuurt op schaalvergroting en onpersoonlijke mechanisering? Ik zou alle boeren gunnen dat ze 20 tot 100 mensen in dienst kunnen nemen om samen gezellig, gezond en zonder spuiten zelfvoorzienend te worden en daarbij tientallen kilos’ overgewicht weg kunnen werken die velen uit frustratie van het thuiszitten opgedaan hebben. We zijn er nog lang niet, maar ooit sal het reg kom.
Graag krijgen we reacties op onze blogs en suggesties voor onderwerpen.
Franke van de Laan
Stichting MEERGroen
Meerbomen.nu
Klimaatburgemeester Haarlemmermeer
