Column door Jan Dirk van der Zee
NL Magazine Sport - Wanneer er een geweldsincident is geweest met scheidsrechters in het amateurvoetbal hoor ik langs de lijn opvallend vaak de naam Giuliani vallen. Het zijn meestal bestuurders en voetballiefhebbers van mijn leeftijd, of ouder, die erover beginnen. Jongere generaties kennen de oud-burgemeester van New York nauwelijks. Laat staan dat ze hem in verband brengen met het Nederlandse amateurvoetbal.
Rudy Giuliani voerde tijdens zijn burgermeesterschap van 1994 tot 2002 het zogeheten zerotolerancebeleid door. Zijn theorie: kleine overtredingen groeien uit tot grote als ze niet streng worden aangepakt. De cijfers spraken boekdelen. In 2001 was de misdaad in New York met 44 procent verminderd en het aantal moorden met 70 procent gedaald.
Maar hoe komt Giuliani terecht aan de rand van het amateurvoetbalveld?
Wie de cijfers van de afgelopen jaren erop naslaat, kan niet anders concluderen dan dat het huidige lik-op-stukbeleid van de KNVB (strenger en sneller straffen) zijn vruchten afwerpt. Van de 485 ernstige incidenten (variërend van belachelijke overtredingen tot scheidsrechters die worden belaagd) in het seizoen 2011/12 is het aantal gedaald naar 257 zware voorvallen op ruim 750.000 wedstrijden in de afgelopen competitie.
Toch is ieder incident er een te veel. Een vaak gehoorde reactie is: nog harder straffen en helemaal niks meer tolereren. Maar zijn we er dan? Los van de vraag of de handhaving van zo’n beleid met 35.000 wedstrijden per weekend überhaupt te handhaven is? Moet er niet nog veel meer uit de kast worden gehaald om ieder incident in het voetbal en rondom scheidsrechters van het veld te bannen? En hoe doe je dat? Want de incidenten die we in het voetbal zien, zijn een niet op zichzelf staand probleem.
Alleen al in de eerste zes maanden van dit jaar had de politie in Noord-Nederland 653 keer te maken met belediging van of geweld tegen agenten. Volgens korpschef Erik Akerboom van de Nationale Politie lijkt het alsof mensen een steeds korter lontje krijgen en geen nee meer kunnen accepteren. Ook hulpverleners en verkeersregelaars kunnen hierover meepraten.
In het voetbal komt daar nog een andere dimensie bij. Scheidsrechters worden door een deel van het publiek en spelers gezien als ‘iemand die thuis niet veel te vertellen heeft’, nauwelijks een skippybal weet te raken en daarom uit frustratie maar wedstrijden is gaan fluiten. Iemand waar je ongestraft over klaagt, tegen aan kunt mekkeren en uitscheldt als het je niet aanstaat.
Dieptreurig als je het mij vraagt en het wordt nog beroerder als je je beseft dat 35.000 scheidsrechters ieder weekend op vrijwillige basis (voor hun plezier) wedstrijden fluiten. Natuurlijk maken ze fouten. Wie niet? Maar behandel ze met respect en blijf met je poten van ze af.
Om die reden zal de KNVB iedere vorm van agressie tegen scheidsrechters binnen een strikt tuchtsysteem met onafhankelijke aanklagers onderzoeken en bestraffen. Niettemin ben ik ervan overtuigd dat we de incidenten echt uitbannen door ons in het voetbal veel meer te richten op de positieve dingen die we kunnen veranderen. Zoals het doorvoeren van spelregelwijzingen; die het voetbal nog veel sneller maken (minder tijd voor gezanik) tot experimenteren met bonuspunten in de competitie voor het sportiefste team.
Ondertussen werken we aan een pilot om te stoppen met grensrechters in het recreatievoetbal, betrekken we de voetbalgemeenschap bij de Code of Football om te (her)ontdekken wat onze belangrijke waarden zijn (eerste positieve signalen in het pupillenvoetbal) en brengen we zoveel mogelijk voetballers (en liefhebbers) spelregelkennis bij.
Jan Dirk van der Zee, directeur amateurvoetbal
